گفت‌وگو با شاعران معاصر ایران

تاریخ ایجاد : یکشنبه, ۲۳ تیر ۱۳۹۲ این کتاب دریچه‌ای اعجاب‌آور به سوی عقاید و دیدگاه گروهی از شاعرانی که زیر فشار سانسورهای شاه فعالیت می‌کردند، می‌گشاید. کتاب گفت‌و‌گو با شاعران معاصر ایران، به کوشش گیردهاری تیکو و علی‌رضا انوشیروانی، عضو وابستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که انتشارات آرشام آن را در ۱۶۶ […]

تاریخ ایجاد :

یکشنبه, ۲۳ تیر ۱۳۹۲

goftegubashaeranmoaseriran

این کتاب دریچه‌ای اعجاب‌آور به سوی عقاید و دیدگاه گروهی از شاعرانی که زیر فشار سانسورهای شاه فعالیت می‌کردند، می‌گشاید.

کتاب گفت‌و‌گو با شاعران معاصر ایران، به کوشش گیردهاری تیکو و علی‌رضا انوشیروانی، عضو وابستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که انتشارات آرشام آن را در ۱۶۶ صفحه و با شمارگان ۵۵۰ نسخه، به بهای ۸۰۰۰۰ ریال منتشر کرده است.

گیردهاری تیکو ۱۹۲۵-۱۹۹۶ م، استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه‌های برکلی و ایلی‌نوی در امریکا، در شهر سرینگار کشمیر و در خانواده‌ای پاندیت متولد شد. تیکو در سال ۱۹۴۳ مدرک کارشناسی خود را در رشتۀ ریاضیات و زبان فارسی و کارشناسی ارشد خود را در سال ۱۹۴۵ در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه پنجاب لاهور دریافت کرد.

وی سال‌ها بعد در ۱۹۵۴ به‌عنوان کارمند وزارت امور خارجۀ هند به تهران رفت و در آنجا به تحصیلات خود ادامه داد و توانست در ۱۹۵۶ مدرک کارشناسی ارشد و در ۱۹۶۱ مدرک دکتری خود را در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، با گرایش ادبیات ایران و هند دریافت کند.

وی در تابستان ۱۹۶۵ (۱۳۴۴) به اتفاق دوستانش امین بنانی و حسن کامشاد، دیداری با احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد، محمود مشرف آزاد تهرانی و سهراب سپهری داشتاین شاعران معاصر در حوزۀ خارج از تأییدات مقامات دولتی آن زمان فعالیت می‌کردند و شهرتی نداشتند و اشعارشان سانسور و ممیزی می‌شد و آن مطالبی که از آنان چاپ می‌شد، مورد اعتراض منتقدان قرار می‌گرفت و محکوم می‌شد و ادیبان خارجی که رسماً از ایران دیدن می‌کردند حق ملاقات با آنان را نداشتند.

در این گفت‌وگو، پروفسور تیکو نظر این شاعران را پیرامون شعر خود و دیگران و همچنین سیاست حاکم فرهنگی جویا شد. نوارهای ضبط‌شدۀ این گفت‌وگوها سال‌ها به علت تحقیقات دیگر و کسالت پروفسور تیکو به فراموشی سپرده شد تا بالاخره به همت علی‌رضا انوشیروانی، عضو فعلی هیئت علمی دانشگاه شیراز و عضو وابستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی، که سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۱ دانشجوی دکتری ادبیات تطبیقی دانشگاه ایلی‌نوی بود، از روی نوار پیاده شد.

پس از صرف بیش از دو سال وقت، انوشیروانی متن فارسی را تدوین نمود و کار ترجمۀ آن به انگلیسی به اتمام رسید. انوشیروانی پس از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و پروفسور تیکو که سال‌ها از عارضۀ جسمانی رنج می‌برد در سال ۱۹۹۶ دار فانی را وداع گفت. بنا به وصیت استاد و درخواست خانوادۀ وی، انوشیروانی کار را ادامه داد و با همکاری ژنت اسمار، استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه ایلی‌نوی، این کتاب را در سال ۲۰۰۴ در امریکا به دو زبان به چاپ رساند.

پس از گذشت هفت سال، به پیشنهاد همسر پروفسور تیکو، انوشیروانی چاپ فارسی این کتاب را بر عهده گرفت و نگذاشت این اثر باارزش از دست برود و فراموش شود. این کتاب دریچه‌ای اعجاب‌آور به سوی عقاید و دیدگاه گروهی از شاعرانی که زیر فشار سانسورهای شاه فعالیت می‌کردند، می‌گشاید، شاعرانی که اکنون دیگر به عنوان پیش‌گامان نوآوری در شعر نو فارسی شناخته شده‌اند.