چکیده سخنرانی دکتر بلخاری در همایش «تجلی هنر و معنویت در سیره رضوی»

تاریخ ایجاد : دوشنبه, ۱۶ مرداد ۱۳۹۶ همایش «تجلی هنر و معنویت در سیره رضوی» همزمان با دهه کرامت با سخنرانی دکتر حسن بلخاری، استاد دانشگاه تهران، پژوهشگر فلسفه هنر و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی روز ۱۱ مردادماه ۱۳۹۶ در دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) برگزار شد. چکیده این سخنرانی به شرح زیر است: […]

تاریخ ایجاد :

دوشنبه, ۱۶ مرداد ۱۳۹۶

photo ۲۰۱۷ ۰۸ ۰۶ ۱۰ ۲۴ ۵۸

همایش «تجلی هنر و معنویت در سیره رضوی» همزمان با دهه کرامت با سخنرانی دکتر حسن بلخاری، استاد دانشگاه تهران، پژوهشگر فلسفه هنر و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی روز ۱۱ مردادماه ۱۳۹۶ در دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) برگزار شد. چکیده این سخنرانی به شرح زیر است:
سخن من در شرح حدیثی است از حضرت رضا علیه السلام مبنی بر این که به یکی از شاگردان خود فرمودند: «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْیا أمْرَنا،» فَقُلْتُ لَهُ: «فَکَیْفَ یُحْیِی أمْرَکُمْ؟» قالَ: «یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و یُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا.»
فرمودند: «خدا رحمت کند بنده‌ای را که امر ما را احیا کند.» راوی می‌پرسد: «چگونه امر شما احیاء می‌شود؟» حضرت می‌فرماید: «از این طریق که علوم ما را بیاموزد و به مردم یاد دهد اگر مردم زیبایی‌های کلام ما را بدانند از ما پیروی خواهند کرد.»
مبنای سخن من در این مجلس این است چرا حضرت فرمودند «حقائق کلامنا» یا نفرمودند «معارفنا» فرمودند «محاسن کلامنا» محاسن جمع حُسن است و حُسن یعنی زیبایی.
اگر بخواهیم میان هنر، معنویت و سیره رضوی که عنوان این همایش است جمع کنم باید بگویم در بیان محاسن کلامنا، لطایف ظریفی نهفته است.
فرمود اگر زیبایی‌های کلام ما را بدانند، این بدان معناست که اول و با لذات میان حقیقت و زیبایی نسبت ذاتی برقرار است هر چه حق است جمیل است و هر چه جمیل است حق. افلاطون نیز دو رأس از سه رأس خیر را حقیقت و زیبایی می‌داند. اصولاً در قلمرو حقیقت وحدت صفات داریم بنابراین محاسن کلامنا همان حقایق کلامنا است ولی مستتر. این که فرمود زیبایی‌های کلام ما، چون بحث، بحث انتقال معنا است:«آن که بیاموزد و بیاموزاند» چون هدف انتقال شد الزاماً زبان و بیان باید زیبا باشد این جاست که پای هنر و زیبایی باز می‌شود. هنر تنزیل امر معقول است در جمال محسوس، یعنی مطلب را کاملاً بفهمید و سپس در قالب زیبا ارائه دهید. اگر مبنای انتقال حقایق دین هنر و زیبایی باشد معانی ماندگار می‌شود زیرا جان را خطاب قرار می‌دهید. حقیقت جمیل در قالب جمیل ادراک می‌شود. ور نه چه بسا حقایق نورانی که در انتقالِ ظلمانی قلب معنا می‌شوند.