نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
نشست پاسداشت حکیم نظامی و بررسی کتاب «نظامی گنجهای و پنج گنج» اثر نصرالله امامی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز به کوشش سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی «سمت»، با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در محل این سازمان برگزار شد. در این رویداد فرهنگی […]
نشست پاسداشت حکیم نظامی و بررسی کتاب «نظامی گنجهای و پنج گنج» اثر نصرالله امامی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز به کوشش سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی «سمت»، با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در محل این سازمان برگزار شد.
در این رویداد فرهنگی و ادبی محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، علیاصغر باباسالاراستاد دانشگاه تهران و معاون نظارت علمی – فنی سازمان «سمت» و محمد رضا موحدی عضو هیأت علمی دانشگاه قم سخنرانی کردند.
محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی طی سخنانی در این رویداد گفت: حکیم نظامی در میان شاعران، ادیبان، حکیمان و نخبگان ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. اما آنچه که باعث شده او اهمیت دو چندانی برای ما پیدا کند این است که در حال حاضر متاسفانه در شرایطی به سر می بریم که شخصیت هایی چون حکیم نظامی، آرام آرام از ذهن و ضمیر جوانان و نوجوانان و حتی روشنفکران ما هم در حال کمرنگ شدن است.
او اضافه کرد: سال به سال توجه به آثار فارسی کم تر می شود و در مقابل اقبال به آثار غربی بیشتر می گردد. در این میان در بحث داستانها و رمانها هم، داستان های غیر ایرانی و غیر فارسی مورد توجه است؛ با این وصف نباید انتظار داشته باشیم که در آینده وضع ما بهتر از حالا باشد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تأکید کرد: تلاش ما در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی احیای مفاخر ایران است نه صرفاً برای آن که مراسمی برای آنان برگزار کنیم، بلکه برای شناسایی دوباره و ترویج اندیشه، فکر و آثار آنها تلاش و اقدام می کنیم تا نسل جدید ارتباط بیشتر و قوی تری با این چهره ها برقرار کند.
شالویی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نگاه حکیم نظامی به عنصر زیبایی، انسان ها و طبیعت با نگاه دیگران متفاوت است که این مهم به خوبی در اشعار و داستان های او تجلی پیدا کرده است. همچنین در بیان عاشقانه ها و توصیفات او از رابطه عاشق و معشوق با دیگران تفاوت دارد و آنچه که بیان کرده، مختص به خود اوست.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در بخش پایانی سخنان خود گفت: انجمن درصدد است تا با کمک دانشگاهیان و چهره های حوزوی داستان ها و قصه های موجود در متون کهن و استوار پارسی را ساده سازی کند و با کمک ابزار های هنری جذابیت بیشتری به آنها ببخشد تا نسل جدید با این محتواها ارتباط راحت تری برقرار نماید.
او اضافه کرد: ما تلاش می کنیم تا در عرصه مفاخر سازی هم فعال باشیم به این معنا و مفهوم که باید نسل جوان و نوجوان مستعد و ماهر را پرورش دهیم تا در آینده در زمره مفاخر ایران قرار بگیرند و سنت ها، سلوک و اندیشه بزرگان گذشته را به نسل های آتی انتقال دهند.
در ابتدای این نشست علیاصغر باباسالار استاد دانشگاه تهران و معاون نظارت علمی – فنی سازمان سمت، طی سخنان گفت: حکیم نظامی از شعرای مطرح قرن ششم هجری است که نسبت به شعرای پیش و بعد از خود سنجیده میشود و البته جایگاه خاصی دارد. ادبیات فارسی در دنیا مهم و قابل توجه است به خصوص اینکه این زبان مفاخر زیادی را به ایران و جهان عرضه کرده و در هر دورهای استوانه هایی دارد که در جای خود قابل توجه اند.
او افزود: در یک تعریف اولیه انواع ادبی را به چهار شاخه: حماسی، تعلیمی، غنایی و نمایشی تقسیم میکنند حکیم نظامی در انواع ادبی در سه عنوان، طبع آزمایی کرده اما در نوع غنایی بی نظیر ترین شاعر ایرانی است.
استاد دانشگاه تهران اضافه کرد: در مقارنت با خاقانی ودیگران شاعران و حکیمان، درخشندگی نظامیف نشان از توانایی شعری و ادبی اوست. حکیم نظامی در چهل سالگی به سرایش شعر پرداخت. اولین سروده خود را مخزن الاسرار قرار داد که در نوع ادبیِ تعلیمی سروده شده است. توصیفات، ابداع معانی و مضامین و توصیف مناظر طبیعی و… در این منظومه در جای خود بی نظیر است و این روش او بعدها در آثار دیگر شاعران ایران نیز تقلید شده است . همچنین منظومه و داستان سرایی های او نیز بی نظیر است که در قالب آن با انواع آیین های زیبای ایرانی هم آشنا می شویم.
باباسالار تصریح کرد: حکیم نظامی با عنایت به شناختی که از علوم، فرهنگ ها وزبان فارسی و عربی داشته، در انتخاب کلمات و لغات وسواس خاصی به خرج داده و به عبارتی در اصطلاح سازی هم تبحر خاصی داشته است.
در پایان این نشست نیز محمدرضا موحدی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم به ایراد سخن پرداخت و گفت: کتاب «نظامی گنجه ای و پنج گنج» یکی از آثار روان و پر محتوا درباره حکیم نظامی است که از سوی دکتر نصرالله امامی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران به رشته تحریر در آمده و سازمان سمت آن را منتشر کرده است. متاسفانه ایشان به دلیل کسالت در نشست حضور نیافتند و من هم در سخنرانی خود بر مبنای کتاب نکاتی را به سمع و نظر مخاطبان خواهم رساند. در حقیقت حکیم نظامی در چهارراه چهره های مهم ادبی و حکیم ایران قرار گرفته است. عده ای معتقدند که او بین فردوسی و مولانا قرار گرفته و در این جغرافیای اندیشه ای، نضج یافته است.
او ادامه داد: نظامی در اشعار خود به خصوص در مخزن الاسرار تأکید می کند که وامدار کسی نیست؛ البته در دنیای اندیشه کسی را ندیده ایم که کاملا مستقل باشد و به نحوی اکثر افراد تحت تأثیر فرد یا افراد دیگری اند؛ نظامی هم تأکید می کند که از کسی چیزی وام نگرفته است، حال آنکه در برخی فقرات وام داردیگران است. البته این سخن او به احتمال زیاد از سر تعارف شعری بوده است.
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم در بخش دیگری از سخنان خود گفت: نظامی در مخزن الاسرار از سنایی به وفور مطالبی را آورده یا از فخرالدین اسعد گرگانی و فردوسی همأ پذیرفته است.او در خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت پیکر نام فردوسی را می آورد که نشان دهنده تاثیر پذیری و از حکیم طوس است.
او تصریح کرد: البته نظامی به برداشتهای آزاد اعتقاد دارد و آنچه از دیگران وام میگیرد را آنطور که خودش می خواهد بیان میکند. زبان نظامی، غنایی است و همانند فردوسی زبان حماسی ندارد.
موحدی تصریح کرد: بیش از یکصد اثر منظوم پس از نظامی به تقلید از او سروده شده است که این امر در گستره زبان و ادب فارسی شگفت آور است. در حقیقت بررسی تأثیر گذاری و تأثیرپذیری حکیم نظامی یک راه مهم در اثبات هویت اوست و در نتیجه در این مسیر نیازی به استدلال های تاریخی و جغرافیایی نخواهیم داشت. نظامی در چهارراه فرهنگی ایرانی واقع شده است و این گواهی روشن بر هویت ایرانی اوست.