نشست علمی تخصصی بزرگداشت یکصدمین سال درگذشت ستارخان سردار ملی ایران

 نشست علمی تخصصی بزرگداشت یکصدمین سال درگذشت ستارخان سردار ملی ایران از ساعت ۱۴ در تالار شهید مدرس مجلس شورای اسلامی آغاز به کار کرد.

به گزارش روابط عمومی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در این نشست دکتر محمد رجبی، رئیس کتابخانه مجلس، دکتر محمود دعایی، دکتر موسی حقانی، دکتر پورمحمدی، و جمعی از نمایندگان مجلس از جمله دکتر مسعود پزشکیان، مهندس قاضی پور، حقیقت پور، فلاح باباجانی و علاقه‌مندان و فرهیختگان به تاریخ و مشروطه حضور داشتند.
در این نشست ابتدا دکتر محمد رجبی رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای با اشاره به انقلاب مشروطه به نقش ستارخان در مشروطه پرداخت.
محمد رجبی در ابتدای این مراسم با نکوداشت فرهیختگان ایران و جایگاه ویژه ستارخان گفت: شخصیت‌هایی همچون ستارخان محدود به یک ملت، استان و شهر نمی‌شوند بلکه اینها شخصیت‌هایی با ابعاد بزرگتر از محلی و کشوری هستند و تاثیرات جهانی از اقدامات آنها وجود دارد که باید در منابع جهانی جست و جو و کشف کرد.
وی به مثالی در این زمینه اشاره کرد و افزود: هنگامی که لنین در سال ۱۹۰۵ میلادی در جریان حرکت انقلابی نخستین شکستش را خورد، در مقالات خود به مردم روسیه گفت: «از مردم ایران یاد بگیرید که چگونه انقلاب مشروطه را پیروز کردند.»
وی با اشاره به اینکه ستارخان از ارزشی جهانی برخوردار است، افزود: گاندی رهبر هند که نقش ویژه‌ای در مبارزه با استعمار داشت خود را وامدار مشروطه می‌داند. این نکته توجه ما را به تأثیر قهرمان‌هایی که انقلاب مشروطه را پیروز کردند جلب می‌کند.
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی ادامه داد: امیدوارم اگر امروز برای شخصیت‌های بزرگی مراسم تجلیل برگزار می‌کنیم ابعاد خود را به آنها تحمیل نکنیم. امروز در استان‌ها و شهرهای مختلف برای شخصیت‌های تاریخی بزرگداشت برگزار می‌شود اما این حرکت نباید منجر شود که ما شخصیت‌های فراملی خود را تبدیل به چهر‌ه‌های استانی کنیم. لازم است در ابعاد گسترده به شخصیت‌های ملی توجه شود. نباید محدوده ذهنی خود را به صورت قفس برای این افراد درآوریم.

مسعود پیمان مدیر مسئول روزنامه بین‌المللی مهد آزادی مقاله خود را با عنوان « نقش سرنوشت آفرین مردم آذربایجان در تاریخ معاصر ایران با تکیه بر حوادث سال‌های ۱۳۵۷-۱۳۲۰» ارائه داد.
پیمان در سخنان خود گفت: بررسی تاریخ ایران نشان می‌دهد مهم‌ترین عاملی که علی‌رغم سستی و ضعف حکومت‌ها موجب حفظ تمامیت ارضی و همبستگی ملی بوده، مذهب تشیع است.
وی گفت: بدون توجه به مذهب که عامل مهم اتحاد و همبستگی ملی در جای جای ایران بوده است و عامل اصلی است که آذربایجان را به نقش آفرینی در تاریخ ایران ممتاز ساخته است، بررسی تاریخ ایران مقدور نخواهد بود.
پیمان گفت: براساس مدارک و مستندات تاریخی، منطقه آذربایجان از نهضت مشروطیت تا انقلاب اسلامی، در حوادث و رویدادهای سیاسی و اجتماعی ایران نقش فعال و مؤثری با توجه به همین ویژگی داشته است.
وی افزود: اولین حلقه‌های قیام بعد از نهضت نفت با حمایت مردم آذربایجان از قیام ۱۵ خرداد سال ۴۲ ادامه یافت و تبلور عینی مبارزات مردم آذربایجان در حمایت از نهضت امام (ره) در قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ به وقوع پیوست.
مدیر مسئول روزنامه بین‌المللی مهد آزادی تصریح کرد: این قیام گردونه انقلاب را وادار به حرکت کرد و در شکل‌گیری انقلاب اسلامی نقش سرنوشت سازی ایفا کرد.
در این مقاطع سرنوشت ساز مردم آذربایجان علیرغم مصائب و لطمات بسیار از حضور و مداخلات بیگانگان و عوامل وابسته به بیگانه برای تجزیه آذربایجان، همواره از مدافعان سرسخت منافع ملی ایران بوده‌اند و پیوستگی گستت‌ناپذیر خود را با ایران و حرکت‌های اسلامی اثبات کردند و استوار و متحد پرچم مبارزه با به دوش گرفتند.دکتر اسماعیل جبارزاده استاندار آذربایجان شرقی پیام خود را به نشست بزرگداشت یکصدمین سال درگذشت ستارخان سردار ملی ایران ارائه داد. متن این پیام توسط دکتر مرقاتی قرائت شد
در متن پیام استاندار آذربایجان شرقی آمده است: بسیار مسرورم که این نشست علمی تخصصی یکصدمین سال درگذشت ستارخان در پاسداشت مقام و معرفی یکی از سرداران ملی ایران زمین، در ام‌القرای اسلام ایران اسلامی با همراهی و همگامی کتابخانه مجلس شورای اسلامی و با حضور شخصیت‌های برجسته علمی برگزار می‌شود و متأسفم که به علت مشغله‌های فراوان اجرایی توفیق را از این بنده سلب نموده تا بتوانم در آن محفل باشکوه خدمت شما حضار محترم عرض ارادت کنم.
نام ستار قره‌داغی با مفهوم مقاومت، شجاعت، مبارزه با اختناق و استبداد و آزادی‌خواهی  در خاطره‌ی تاریخ ایران اسلامی نقش بسته است. هنوز محله امیرخیز تبریز بانگ افتخار آمیز سرداران جان بر کف خود را در یازده ماه مقاومت در برابر یورش قوای دولتی محمدعلی شاه قاجار برای سرکوب مشروطه خواهان و آزادی طلبان تبریز پس از حمله سربازان قزاق به رهبری لیاخوف روسی در به توپ بستن مجلس مشروطه در دوم تیر ماه ۱۲۸۶ شمسی را از فرای سوی تاریخ پر افتخار ایران می‌شنود.
آری ستارخان و یار همسنگرش باقرخان و دیگر آزادی خواهان تبریز قهرمان خیز با مقاومت خود امید را به دیگر مبارزان در تهران و سایر شهرها که در اثر دستگیری و اعدام آزادی خواهان مستأصل بودند بازگردانیده و بی تردید این قیام تاریخ ساز مردم تبریز معلول چند علت اساسی بود که به اختصار بر می‌شمارم: ۱- تبریز به جهت موقعیت استراتژیک خود از دیرباز یعنی از دوره پادشاهی فتحعلی شاه در واقع پایتخت دوم کشور و مقر حکومت و سکونت ولیعهد بود. به این مناسبت بین تهران و تبریز همواره ارتباط وثیق و دائمی از طریق پست و تلگراف و رفت و آمد مأمورین دولتی به علت وجود کنسولگری و نزدیکی با کشورهای همسایه از جمله قفقاز و عثمانی وجود داشت. از این رو در حوادث مهم ایران و تبریز نقش اصلی را ایفا می‌کرد.
۲- موقعیت جغرافیایی و تجاری تبریز و وجود بازارهای مهم داد و ستد در آنجا زمینه حضور تجار و شخصیت‌های برجسته را در این شهر فراهم آورده بود که غالباً‌ در تنویر افکار عمومی نقش مهمی را ایفا می‌کردندد.
۳- رفتار ستمگرانه محمدعلی‌ میرزای ولیعهد در تبریز و شناخت عمیق مردم از اعمال فاسد و رشوه‌خواری‌های وی موجب گردید که مردم تبریز با آگاهی تمام علیه این شاه مستبد قیام کنند.
ستارخان به رغم بی بهره بودن از نعمت سواد، انسانی آگاه، روشن‌بین و وطن دوست و از ارادتمندان خاندان ائمه (ع) بود. او در برابر پیشنهاد کنسول روس جهت برافراشتن پرچم بیگانه در سرِ خانه‌اش می‌گوید: ژنرال کنسول، من می‌خواهم که هفت دولت به زیر بیرق حضرت ابوالفضل (ع) و دولت ایران بیایند. من زیر بیرق بیگانه نمی‌روم.
در پایان وظیفه خود می‌دانم از تلاش ارزشمند دست اندرکاران این همایش تشکر کنم و امیدوارم این اقدام بایسته در مورد معرفی سایر شخصیت‌های ملی، مذهبی، فرهنگی و اجتماعی نیز صورت پذیرد.