مراسم وداع باپیکر دکتر محسن جهانگیری در دانشگاه تهران

صدرا صدوقی: مراسم تشییع و وداع با پیکر مرحوم دکتر محسن جهانگیری، استاد برجسته دانشگاه تهران و چهره ماندگار فلسفه در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، در این مراسم که معاونین اجرائی و پژوهشی و همکاران انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و جمع کثیری از استادان دانشگاه، روحانیون، دانشجویان و علاقه‌مندان به این استاد فقید حضور داشتند، کریم مجتهدی، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم، حسین غفاری، استاد فلسفه دانشگاه تهران، محمدرضا بهشتی، رئیس گروه فلسفه دانشگاه تهران، غلامرضا اعوانی، عضو فرهنگستان علوم، غلامحسین کریمی دوستان، رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، محمدرضا ریخته گران، استاد فلسفه دانشگاه تهران و محمود نیلی احمد آبادی، رئیس دانشگاه تهران به ایراد سخن پرداختند.
جهانگیری مسلمان واقعی بود
کریم مجتهدی در ابتدای این مراسم گفت: مرحوم دکتر جهانگیری از نخبگان کشور بودند و اگر چه که چشم از جهان بستند، اما همچنان آثار و سخنان ایشان جاودانه است.
او در ادامه گفت: فلسفه یک رشته نیست که یک تعهد است و کسی که تعهد ندارد نباید به ساحت فلسفه وارد شود. دکتر جهانگیری فردی متعد و مسلمان واقعی بود و عمیقا به خدواند اعتقاد داشت. آثاری که از ایشان به جای مانده هم حاکی از این تعهد و دلسوزی و صداقت ایشان در حوزه علم دارد.  هر کدام از آثار این استاد فقید در جای خود مهم و قابل توجه اند و تا امروز هم  همه این آثار محل استفاده استادان و دانشجویان بوده و انشاالله خواهد بود.
متعهد در دین و فکر و اخلاق
در ادامه رضا داوری اردکانی به ایراد سخن پرداخت و گفت: حیات دکتر جهانگیری همیشه به منزله درس بود، او مدارج عالی را طی کرده بود و بسیار در دین و فکر و اخلاق متعد بود؛ چیزی که  البته امروز کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
او افزود: مرحوم جهانگیری در برخی از موارد به نقد و ایراد و اشکال علمی می پرداخت که به تمامی جنبه علمی داشت و تا امری بر او مسلم نشده بود اظهارنظری نمی کرد.
داوری تاکید کرد: جهانگیری مردی بود که از او چیزی به جز نیکی و خیر ندیده ایم.
جهانگیری اهل دنیا نبود
پس از سخنان کوتاه داوری اردکانی، حسین غفاری طی سخنانی گفت: من قبل از هر چیز این مصیبت را به جامعه علمی کشور تسلیت عرض می‌کنم، من خودم از شاگردان ایشان بودم و بعدها با آن مرحوم همکار شدم و این ضایعه را جبران پذیر می دانم.
او ادامه داد: مرحوم استاد جهانگیری حتی یک لحظه به دنیا متوجه نبود و همواره اهل تواضع و رعایت اخلاق و دوری از تکبر و زیاده خواهی بود.
وی افزود: جهانگیری اساسا اهل دنیا نبود بلکه فردی وارسته و اهل اعتقاد به دین بود. یکبار به کسی فرموده بودند که یک کتابی را ترجمه کرده‌ام اما چون احساس کردم که برای اعتقادات مردم ممکن است ایجاد مشکل کند، آن را منتشر نمی کنم و این حاکی از اعتقادات راسخ ایشان به حفظ حوزه اعتقادی مردم و جامعه داشت.
تقید به روزی حلال
محمد رضا بهشتی  هم در این مراسم سخنرانی کرد. او گفت: امروز با پیکر استادی توانا و دلسوز و انسانی شریف آخرین وداع را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران انجام می دهیم. انسانی که بیش از نیم قرن از عمر شریف خود را در دانشگاه حضور داشت و این دانشگاه شاهد حیات طیبه او بود. دانش گسترده و ژرف ایشان در فلسفه اسلامی و غرب، کلام و عرفان و سخت کوشی و امانت داری ایشان در تحقیق و ترجمه و تالیف و پایبندی به تدریس، از جمله ویژگی‌های این استاد باسابقه و برجسته کشور بود.
او اضافه کرد: ایشان منش کم نظیری داشتند و اهل تواضع و فروتنی و عفت کلام و مقید به تقوا به‌خصوص روزی حلال بودند به صورتی که در کمتر مجلسی دیده می‌شد از طعام عرضه شده چیزی میل کنند؛ به این معنی که بسیار اهل مواظبت از نفس و مقید به قیود دینی بودند،خداوند ایشان را رحمت کند و امیدواریم که برکات علمی ایشان همواره مستدام باشد.
او در پایان گفت: ۱۵ اردیبهشت ماه مصادف با نودمین سالروز تولد ایشان است و به همین مناسبت قرار بود که جلسه بزرگداشتی در دانشگاه تهران برگزار شود، اما متاسفانه چند روز زودتر چشم از جهان گشودند. امیدواریم در این موعد، جلسه بزرگداشت آن مرحوم را در دانشگاه تهران برگزار کنیم.
تألیف آثار مهم و ماندگار
سخنران بعدی این مراسم غلامرضا اعوانی بود. او در ابتدای سخنان خود گفت: مرحوم دکتر جهانگیری آن‌طور که بنده ایشان را می‌شناختم یک شخصیت جامعی داشتند و ما درس‌های فراوانی از ایشان آموختیم. اگرچه رشته تحصیلی آن مرحوم فلسفه غرب بود اما تسلط بالایی در فلسفه و کلام و عرفان اسلامی داشت و در این مسیر آثار متعددی هم از خود به جای گذاشت که در نوع خود جز بهترین آثار و کتب منتشر شده در این حوزه‌ها هستند.
وی افزود: کتاب ایشان درباره ابن عربی از جمله بهترین آثاری است که در ایران و جهان درباره این شخصیت تاثیرگذار اندیشه اسلامی به نگارش درآمده است. همچنین بهترین کتاب‌ها و مقالات را در حوزه کلام اسلامی تالیف کرد که به لحاظ محتوا از جمله بهترین آثار منتشر شده این  حوزه هستند. فعالیت‌های مکتوب و شفاهی این استاد برجسته دانشگاه در حقیقت نمونه و الگویی مهم در تحقیقات علمی کشور به شمار می‌آید.
اعوانی تاکید کرد: وی یک انسان به معنی واقعی کلمه بود و بنده در بیش از ۵ دهه ارتباطی که با ایشان داشتم کوچک‌ترین خطایی در او ندیدم و به معنای واقعی کلمه شخصی متقی و مقید به شرع بود.
دانشگاه تهران؛ خانه دوم جهانگیری
غلامحسین کریمی دوستان هم در ادامه طی سخنان کوتاهی گفت: جهانگیری در ضیاآباد قزوین به دنیا آمد و به مدرسه رفت و روح جست‌وجو گرش، وی را به تحصیل در شهرمقدس قم رهنمون کرد و سپس به تهران آمد تا دوره متوسطه و دانشگاه را طی کند؛ ورود او به دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۳ بود. ۶۵ سال در این مکان مقدس به تحصیل و تحقیق و تدریس پرداخت و هیچ چیزی جز مرگ نتوانست او را از این خانه جدا کند.
او افزود: به دانشگاه  تهران عشق می ورزید و عمر خود را در همین خانه سپری کرد و آخرین وصیت او این بود که مرا از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به خانه ابدی بدرقه کنید.
کریمی دوستان اضافه کرد: جهانگیری از جنبه‌های مختلف بی‌نظیر بود به حق می توان گفت که فقدان او جبران ناپذیر است.
محمدرضا  ریخته گران،  ضمن تسلیت به خانواده مرحوم جهانگیری و جامعه علمی ایران گفت: آخرین بار در ایام نوروز طی تماس تلفنی از ایشان درخواست کردم که پس از تعطیلات، برای دیدار با استادان به گروه فلسفه  دانشگاه تهران تشریف بیاورند که متاسفانه عمر شریفشان به پایان رسید و از آخرین دیدار با این استاد بزرگوار محروم شدیم.
جهانگیری سرمایه علمی کشور بود
سخنران پایانی این مراسم محمود نیلی احمد آبادی بود. او گفت: درباره مناقب دکتر جهانگیری همه سخن گفتند؛ وقتی سخن از استادان بااخلاق و متواضع دانشگاه به میان می‌آید، همواره نام دکتر محسن جهانگیری مطرح می شود و این نشان دهنده شخصیت والای ایشان است؛ قطعا از دست دادن بزرگانی چون آن مرحوم ضایعه بزرگی است، اما مرگ حق است و آنچه اهمیت دارد آن چیزهایی است که از ما به یادگار می‌مانند.
او در ادامه گفت: آنچه برای ما به‌عنوان جامعه دانشگاهی کشور اهمیت دارد این است که به بهترین وجه ممکن از سرمایه‌های علمی خودمان استفاده کنیم. امروزه جوانان ما به‌شدت نیازمند پیروی از الگوهای علمی و برجسته کشور هستند؛ امروز در تبلیغات و شبکه‌های اجتماعی و حتی در صدا و سیما کسانی که به‌عنوان الگو معرفی می‌شوند، شاید نتوانند جوانان ما را سیراب کنند، لذا وظیفه ما به‌ عنوان قشر دانشگاهی این است که بتوانیم سوابق و توانمندی‌های بزرگان دانشگاه را به بهترین وجه به جامعه و به‌خصوص به جوانان خودمان منتقل کنیم؛ چیزی که البته شاید تا امروز در دانشگاه‌ها به خوبی به آن توجه نشده است.
وی افزود: بنده در اینجا پیشنهاد می‌کنم همه ما تلاش کنیم که چهره‌هایی چون مرحوم دکتر جهانگیری، بیشتر و بهتر به جامعه معرفی شوند. در همین راستا نیز دانشگاه تهران در حال بررسی و عملیاتی کردن این موضوع است که با همکاری کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه، اسناد فعالیت‌های استادان بزرگ را منتشر کنیم تا سلوک علمی و عملی این بزرگان به جامعه عرضه شود و مخاطبین جامعه علمی ایران از بزرگان عرصه علم و دانش به مثابه یک الگو و نمونه برای آینده خود بهره‌مند شوند.