متن سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدوی‌راد در مراسم بزرگداشت آیت‌الله سیّدرضی شیرازی

تاریخ ایجاد : دوشنبه, ۰۳ آبان ۱۳۹۵ در مراسم بزرگداشت حضرت آیت الله سیّدرضی شیرازی که روز چهارشنبه ۲۸ مهرماه ۱۳۹۵ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدعلی مهدوی‌راد، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرداخت. متن سخنرانی ایشان بدین شرح است: روایتی را حضرت امام حسن […]

تاریخ ایجاد :

دوشنبه, ۰۳ آبان ۱۳۹۵

IMG 2763

در مراسم بزرگداشت حضرت آیت الله سیّدرضی شیرازی که روز چهارشنبه ۲۸ مهرماه ۱۳۹۵ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن برگزار شد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدعلی مهدوی‌راد، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران به ایراد سخنرانی پرداخت.

متن سخنرانی ایشان بدین شرح است:
روایتی را حضرت امام حسن عسگری(ع) از پدرشان بیان می‌کنند، امام صادق(ع) فرمودند: عالمان و فقیهان و متفکران شیعه، مرزداران اندیشه اسلامی و تفکر اسلامی هستند. این مرزدارن هوشمند، آگاه و نگران حرکت‌های گوناگون ایستاده‌اند و نمی‌گذارند که فرودستان از شیعیان ما مورد هجوم شبکه‌های تبلیغاتی شیاطین قرار بگیرند. حضرت هادی(ع) فرموده‌اند در روزگار غیبت، اگر پندارند عالمان، متفکران و مرزدارانی که حاضر یراق و هوشمند، مواظب شکارچیان نو اسبند و نگران دگرسانی‌ها، دگرگونی‌ها و بحران‌های روحی جوانان ما چنین و چنان می‌شد. خُب من می‌خواستم از این روایت استفاده کنم از این روایت که مرزبانی یک خصوصیت با یک ویژگی‌هایی دارد یا به قول امروزی‌ها یک مولفه‌ای دارد. یکی اهلیت است. هر کس نمی‌تواند مرزبان باشد حتی اگر تا حدودی وصف عالم بودن یک جوری را هم داشته باشد نمی‌تواند مرزبان باشد. دانش‌گستری، زانو زدن بسیار در محضر عالمان، تأمل‌های فراوان، دین را در جایگاه والای هدایت‌گری، تمدن‌سازی، راهنمایی و انسان را برکشیدن، دیدن و تأمل در پرسش‌ها کردن و گره را گشودن و الی آخر اهلیت می‌خواهد و این اهلیت یک جامعیتی را هم می‌خواهد.
نکته بعدی که به نظر من بسیار مهم است در مرزبانی، زمان‌شناسی است من برای اینکه هم عظمت و مرزبانی والا، بزرگ و ایثارگرانه امیرالمومنین علی(ع) نشان داده شود. باید بگویم امام علی(ع) در چه مرحله و در چه برهه‌ای از زمان این را فرموده‌اند. یعنی وقتی ابوسفیان می‌خواست با ولایت ابوسفیانیش اوضاع را به هم بریزد.
مؤلفه آخر، «اخلاص» است. یکی از مترجمان قرن پنجم قرآن کریم یک تعبیر خیلی لطیفی دارد که من از این تعبیر خیلی خوشم می‌آید، همیشه به‌کار می‌برم. آن این است به‌جای اخلاص تک تویی یا یک تویی. مخلص کسی است که به غیر از خدا در عمل هیچ‌کس را در نظر ندارد و به غیر از خدا به هیچ کس نمی‌اندیشد. بنابراین کنار اهلیت، زمان‌شناسی و اخلاص است که باعث می‌شود مرزبان ضرورت‌ها را ببیند، لوازم را ببیند، خود را بسوزاند، چون شمع پرتوافکنی کند و برای دیگران زندگی بسازد.
من حضرت آیت‌الله را بعد از انقلاب شناختم قبل از انقلاب نمی‌شناختم. من خصوصیات شخصی حضرت آیت‌الله سید رضی شیرازی را در خلال سفرها از نزدیک دیده‌ام.
در جلساتی که داشتیم استاد آیت‌الله سید رضی شیرازی هم بودند. ایشان با وجودی که پایشان درد می‌کرد، اما هر وقت طلبه‌ای از در وارد می‌شدند، ایشان بلند می‌شدند و می‌گفتند بفرمایید. من گاهی عرض می‌کردم آقا صندلی بگذارند، بنشینید. می‌فرمودند هر وقت همه نشستند ما هم می‌نشینیم. حضرت آیت‌الله یک وجه بزرگی دارند که من تأسف می‌خورم این وجه نشان داده نشده و نمی‌شود، همانا آن قرآن فهمی و جایگاه تفسیری ایشان است. من واقعاً نمی‌دانم حضرت دوست عزیز ما آقای شیرازی یعنی آیت‌الله زاده نمی‌دانم واقعاً ایشان همین قدر درس دادند که چاپ کرده‌اند. درس گفتار تفسیری ایشان فقط همین‌قدر بوده یا شاید خیلی زیاد بود که نوار نشده این‌ها درس گفتار نوشته به قلم نیست من در این دو سه روز از اول از بای بسم‌الله تا تای تمت رو خوندم قبلاً تورق کردم بسیار کار عجیبی این درس گفتار یعنی این را در مسجد درس داده یا در انجمن پژشکان اینها را درس داده اگر می‌نوشتند و با مراجعه به منابع می‌نوشتند قطعاً به قول بیهقی بزرگ از نوعی دیگر و یک جور دیگری می‌شد. من در همین جا فقط به اشاره نوشته‌ام که این تفسیر خصوصیات بسیار مهمی دارد در همین حد تفسیر قرآن به قرآن برای همه این‌ها نمونه نوشته‌اند فقط برای آیه اول و دوم سوره قیامت به ۱۶ آیه دیگر  استناد کرده‌اند که آن آیه را تفسیر کنند. هم‌سویی و هم رویی و درگیری و چالش با جریان‌های زمان. نهراسیدن به متن حادثه فکری رفتن، این‌ها درس برای عموم است. در همین سوره قیامت ایشان به مثله شبیه‌سازی پرداختند. که یک مسئله بزرگ و چالش برانگیز امروزه و بعدش هم یک چیزی فرموده‌اند که من داخل کروشه نوشته‌ام چون که خیلی مهم نوشته‌اند چرا اشکالی دارد ما با مباحث تازه درگیر شویم. اصولاً برخی از افراد اخلاقشان آن است که هر چیز تازه‌ای را نخست تحریم می‌کنند و بعد هم اتفاقات دیگری می‌آفتدکه بماند و بحث بسیار قابل توجهی کرده‌اند در همین سوره قیامت درباره تشبیه‌سازی لذا دومین خصوصیت تفسیر را که همین یک جلد نگاه تمدنی ایشان می‌دانند آمیختن نتایج حاصله از پژوهش‌ها را به واقعیت‌های ملموس و حساس تاریخ و بهره گرفتن از تاریخ و گره زدن به واقعیت‌های امروز آن بزرگ عالیقدر چقدر خوب گفته در جایگاه علامه امینی که فرمود این بزرگ دیروز را برای شناخت موضع درست امروز بازسازی کرد. نکته بعدی تحلیل و تحقیق است و همه آیت‌الله سید رضی شیرازی را به عنوان فیلسوف، متأله، خردمندی که اهلانیت دارد می‌شناسند. ایشان در کتاب زلال حکمت جلد اول(تفسیر) بحث‌های حکمی و فلسفی را مطرح می‌کنند. داستان‌های قرآن را با نهایت لطافت بیان می‌کنند، زیرا میخواهند زندگی انسان را بگوید و از آن بهره هدایتی بگیرند. حضرت آیت‌الله شیرازی مرزبانند و اخلاقی‌اند. ایشان پذیرفتند در گوشه‌ای از تهران بنشینند، تشنگان را سیراب بکنند و بعضی از جاهایی که می‌شود بود و خود را راضی کرد این رضایت را ندادند. چون شخصیت‌شان و بزرگواری و دریادلی ایشان فراتر از این‌ها است.