سخنرانی دکتر حسن بلخاری در اختتامیه نمایشگاه «شمیم ریحان»

سه شنبه, ۱۴ اسفند ۱۳۹۷ ۷ اسفندماه ۱۳۹۷، هم زمان با میلاد بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س) و گرامیداشت روز زن، مراسم اختتامیه نمایشگاه «شمیم ریحان» در کتابخانه و موزه ملک، با حضور و سخنرانی دکتر حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد. به گزارش روابط عمومی انجمن آثار و مفاخر […]

سه شنبه, ۱۴ اسفند ۱۳۹۷

shamim reihan ketabkhane malek sokhanrani dr bolkhari2

۷ اسفندماه ۱۳۹۷، هم زمان با میلاد بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(س) و گرامیداشت روز زن، مراسم اختتامیه نمایشگاه «شمیم ریحان» در کتابخانه و موزه ملک، با حضور و سخنرانی دکتر حسن بلخاری، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در این نمایشگاه که ٢۴ بهمن‌ماه افتتاح شده بود، ۵٢ اثر نسخ و ثلث از ٢۴ بانوی خوشنویس قرآنی به نمایندگی از تمامی بانوان هنرمند قرآنی دارالکتابه مرکز طبع و نشر قرآن جمهوری اسلامی ایران به نمایش درآمد.

shamim reihan ketabkhane malek sokhanrani dr bolkhari3

اهمیت خطاطی در دنیای معاصر
حسن بلخاری در این مراسم طی سخنانی ضمن گرامیداشت میلاد حضرت فاطمه زهرا(س) و روز مادر گفت: «مفتخرم فرصتی نصیبم شد تا در جمع عزیزانی قرار بگیرم که ویژگی ممتاز و منحصر به فردی دارند و آن کتابت قرآن کریم است. خداوند متعال این ویژگی را به بندگان خاص خود عطا می‌کند؛ از درگاه باری تعالی برای بانوانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند، آرزوی توفیق دارم.» رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران با بیان اینکه خط و خوشنویسی برای مسلمانان اهمیت فوق العاده‌ای دارد، گفت: «علیرغم اهمیت این هنر انسانی، در جهان معاصر شاهد افول خط به ویژه دو خط نسخ و ثلث هستیم که درطول تاریخ دو خط اصلی کتابت قرآن کریم بوده‌اند.» او خطاب به خوشنویسان حاضر در این مراسم گفت: «بنده به عنوان کسی که در حوزه هنر اسلامی فعالیت می‌کنم، همچنین در جایگاه رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران، فعالیت بانوان هنرمند و کاتب قرآن کریم را نقطه عطفی در عرصه هنر خوشنویسی می‌دانم و با یاری خداوند متعال، مبلغ هنر این عزیزان خواهم بود.»

shamim reihan ketabkhane malek sokhanrani dr bolkhari4

پرهیز هنرمند از بیان مکاشفات
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی افزود: «کسانی که دستشان به کار است، دلشان به یار است، این عبارتی است که در رساله قشریه به آن اشاره شده است که در حقیقت شرح کار هنرمندان و صاحبان صنایع در تمدن اسلامی است. به همین معنا هنرمندان اهل شهود، چندان دغدغه نظری در این حوزه ندارند، لذا کمتر درطول تاریخ تمدن اسلامی مواردی را پیدا می‌کنید که هنرمندی صاحب دل و ماهر و کاردان، به بیان مکاشفات خودش در حوزه خلق اثر هنری پرداخته باشد.»
بلخاری ادامه داد: «کسی که دل به یار باشد، حضور در عرصه تأملات نظری را در کار خودش حجاب می‌داند و به همین دلیل هنرمند صاحب دل به قول افلوطین به دنبال ارتباط و کشف و شهود برای خلق اثر خودش است و از بیان تأملات و مسائل نظری برای دیگران پرهیز دارد.»

خوشنویسی؛ اشرف هنرها
بلخاری در ادامه با طرح این سوال که چرا در تمدن اسلامی اشرف صنایع و هنرها، خوشنویسی است، ادامه داد: «شاید در نگاه اول دلیل این موضوع ذاتی بودن تقدس کلمات باشد، ما ایرانیان مسلمان ذاتا کلمه محور هستیم   و تصویر محور نیستیم و لذا هم‌سنگ قرآن ما اثر تصویری و هنری خاصی وجود ندارد؛ بنابراین تمدن کلمه محور ما، کلمه را رفعت بخشید و درحقیقت خوشنویسی به جلال و جمال آراستن کلمات است.»
او در ادامه تاکید کرد: «درحقیقت خوشنویسی تقدس ذاتی و برپاداشتن تقدس ذات این کلمات است.»
هر چه در هستی‌ست، کلمات خداست
بلخاری در ادامه سخنان خود با اشاره به کتاب خوشنویسی و هنر اسلامی اثر آنه‌ماری‌شیمل گفت: «در این کتاب چندین روایت از آداب معنوی خوشنویسان نقل شده که نشان از این دارد که مسلمین برخلاف مسیحیان به جای توجه به شمایل، به تقدیس حضرت کلمه پرداخته‌اند، به همین دلیل هم بود که در ابتدای قرآن خطاب به پیامبر اکرم(ص) آمد: اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ، اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ… با این نگاه است که می‌توانیم به صراحت بگوییم هرچه در عالم هستی هست، کلمات خداست و قرآن کریم صورت ملفوظ کتاب مبین حق است و به همین دلیل هرچه در عالم است در این ساحت حضور دارد.» او ادامه داد: «هستی محصول کلمه است و آنکه به ادراک حقیقت کلمه نائل شد، ارج و اعتبار و عظمت اهمیت خوشنویسی و تمامی حقیقت آن را ادراک خواهد کرد.»

shamim reihan ketabkhane malek sokhanrani dr bolkhari5

هنرمند صاحب کشف و شهود است
بلخاری در ادامه سخنان خود گفت: «خوشنویسی یک فن نیست که یک هنر است، از این رو فرق فن و هنر در تمدن اسلامی این است که هنرمند یا صاحب هنر، صاحب کشف و شهود است و البته آنکه اهل کشف و شهود است اهل فن هم هست.» او تاکید کرد: «امیدواریم هنرمندانی که در آینده ظهور می‌کنند، همانطور که در اثر عالی‌اند در نظر هم متعالی باشند. لذا تلائم و سازگاری نظر و اثر مکتب می‌آفریند و هنرمند را از فنان بودن صرف نجات می‌دهد، کشف و شهودی که در جان هنرمند جاری می‌شود باعث می‌شود که اثرهای ماندگاری از او باقی و به یادگار بماند.»

shamim reihan ketabkhane malek sokhanrani dr bolkhari6

خوشنویس و مشقِ خیال
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پایان سخنان خود گفت: «در هیچ تمدنی مثل تمدن ایرانی و اسلامی در باب رمز و راز حروف و کلمات سخن به میان نیامده و اگر هنرمند خوشنویس مشقِ خیالی کند، به قدرت تصرف می‌رسد و «تصرف» در عرفان جایگاه رفیعی دارد و حتی ممکن است به تصرف تکوینی برسد. بنابراین مشق خیالی در نظام خوشنویسی مقدس اسلامی آن است که هنرمند به حوزه ابداع برسد و در آنچه که درگذشته بود نماند، که این همان قوه آفرینش‌گری و ابتکار است.»