روز بزرگداشت حکیم عمر خیام، فیلسوف، ریاضیدان و منجم برجسته تبریک و تهنیت باد

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی روز بزرگداشت حکیم عمر خیام، فیلسوف، ریاضیدان و منجم برجسته را تبریک و تهنیت عرض می‌نماید.

برگی از زندگی حکیم عمر خیام
غیاث‌الدین ابوحفص عمر بن ابراهیم، فیلسوف، ریاضی‌دان، منجم، نویسنده و شاعر معروف در نیشابور متولد شد. در باب تاریخ تولد وی روایات مختلفی ذکر شده است و محققین آن را بین سالهای ۴۱۷ تا ۴۴۰هـ .ق ذکر کرده‌اند. قدیمی‌ترین مأخذی که درباره او سخن به میان آورده، کتاب «چهار مقاله» نظامی عروضی است. خیام با میمون بن نجیب واسطی، امام ابوالمظفر اسفزاری، حکیم ابوالعباس لوکر، عبدالرحمان خازنی و امام محمد غزالی هم‌عصر بود. وی در زادگاهش به فراگیری علم پرداخت و نزد عالمان و استادان برجسته‌ای چون امام موفق نیشابوری علوم زمانه خود را فراگرفت و در فلسفه و ریاضیات تبحر یافت. عده‌ای از تذکره‌نویسان، او را شاگرد ابن‌سینا دانسته‌اند. مورخان و دانشمندان هم‌عصر خیام و بعد او جملگی بر استادی‌اش در فلسفه اذعان داشته‌اند، تا آنجا که وی را «حکیم دوران» و «ابن سینای زمان» برشمرده‌اند. خیام در زمره منجمان دربار ملکشاه سلجوقی درآمد. در ۴۶۱ هـ .ق به سمرقند رفت و در آنجا با ابوطاهر عبدالرحمن بن احمد، قاضی القضات سمرقند، اثر برجسته خود را در جبر تألیف کرد. سپس به اصفهان رفت، مدت هیجده سال در آنجا اقامت گزید و با حمایت ملکشاه سلجوقی و وزیرش، نظام الملک، به همراه جمعی از دانشمندان و ریاضی‌دانان معروف زمانه خود، در رصد‌خانه‌ای که به دستور ملکشاه تأسیس شده بود، به انجام تحقیقات نجومی پرداخت. حاصل این تحقیقات اصلاح تقویم رایج ایرانی در آن زمان و تنظیم تقویم جلالی بود. با قتل نظام‌الملک و سپس ملکشاه، مسائل علمی و فرهنگی اهمیت خود را از دست داد. از این رو به دلیل عدم توجه به امور علمی، دانشمندان و رصدخانه، خیام اصفهان را به قصد خراسان ترک کرد. وی باقی عمر خویش را در شهرهای مهم خراسان به ویژه نیشابور و مرو گذراند و بیشتر کارهای علمی خود را در مرو به انجام رساند. خیام برای نخستین بار در تاریخ ریاضی معادله‌های درجه اول تا سوم را دسته‌بندی کرد، و بعد با استفاده از ترسیمات هندسی مبتنی بر مقاطع مخروطی توانست برای تمامی آنها راه حلی کلی ارائه کند. او برای معادله‌های درجه دوم نیز هم از راه حلی هندسی و هم از راه حل عددی استفاده کرد، اما برای معادلات درجه سوم تنها ترسیمات هندسی را به کار برد و توانست برای اغلب آنها راه حلی بیابد و در مواردی امکان وجود دو جواب را بررسی کند. اشکال کار در این بود که به دلیل تعریف نشدن اعداد منفی در آن زمان، خیام به جوابهای منفی معادله توجه نمی کرد و به سادگی از کنار امکان وجود سه جواب برای معادله درجه سوم رد می شد. با این همه تقریبا چهار قرن قبل از دکارت توانست به یکی از مهمترین دستاوردهای بشری در تاریخ جبر بلکه علوم دست یابد و راه حلی را که دکارت بعدها به صورت کامل تر بیان کرد، طی نماید. همچنین توانست با موفقیت تعریف عدد را به عنوان کمیتی پیوسته به دست دهد و برای نخستین بار عدد مثبت حقیقی را تعریف کند و سرانجام به این حکم برسد که هیچ کمیتی، مرکب از جزء های تقسیم ناپذیر نیست و از نظر ریاضی، می‌توان هر مقداری را به بی‌نهایت بخش تقسیم کرد. خیام ضمن جستجوی راهی برای اثبات «اصل توازی» (اصل پنجم مقاله اول اصول اقلیدس) در کتاب «شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس» (شرح اصول مشکل آفرین کتاب اقلیدس)، مبتکر مفهوم عمیقی در هندسه شد. خیام در تلاش برای اثبات این اصل،گزاره‌هایی را بیان کرد که کاملا مطابق گزاره‌هایی بود که چند قرن بعد توسط والیس و ساکری، ریاضی‌دانان اروپایی بیان شد و راه را برای ظهور هندسه‌های نااقلیدسی در قرن نوزدهم میلادی هموار کرد. بسیاری از پژوهشگران بر این عقیده‌اند که «مثلث حسابی پاسکال» را باید مثلث حسابی خیام نامید و برخی نیز معتقدند «دو جمله‌ای نیوتن» را باید دو جمله‌ای خیام نامید. خیام رساله‌های کوتاهی نیز در زمینه‌های مکانیک، هیدرواستاتیک، هواشناسی، نظریه موسیقی و غیره نگاشته است. اخیراً تحقیقاتی در مورد فعالیت خیام در زمینه هندسه تزئینی صورت گرفته است که ارتباط او را با ساخت گنبد شمالی مسجد جامع اصفهان تأئید می‌کند. آثار فلسفی خیام به چند رساله کوتاه اما عمیق و پر بار محدود می‌شود. آخرین رساله فلسفی وی مبین گرایش‌های عرفانی اوست. خیام علاوه بر اینکه در علوم و فنون مختلف اعم از ریاضی، نجوم، هندسه و فلسفه صاحب‌نظر بود، در شاعری نیز دستی توانا داشت و بیشترین شهرت او طی دو قرن اخیر در جهان، به دلیل رباعیات اوست که نخستین بار توسط فیتزجرالد به زبان انگلیسی ترجمه شد و نام او را در ردیف چهار شاعر بزرگ جهان یعنی هومر، شکسپیر، دانته و گوته قرار داد. رباعیات خیام بعضاً موجب سوء تعبیرهای غیر قابل قبولی از شخصیت وی شده است. این رباعیات بحث و اختلاف نظر میان تحلیل‌گران اندیشه خیام را شدت بخشیده است. برخی برای بیان اندیشه او تنها به ظاهر رباعیات او بسنده کرده‌اند، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که اندیشه‌های واقعی خیام عمیق‌تر از آن است که صرفاً با تفسیر ظاهری شعر او قابل بیان باشد. خیام در زادگاه خود نیشابور درگذشت و در امامزاده محروق به خاک سپرده شد. تاریخ وفات او را نیز بین سال‌های ۵۱۵ تا ۵۲۵هـ .ق آورده‌اند. بنای فعلی آرامگاه او در ۱۳۱۳هـ .ش توسط انجمن آثار ملی سابق (انجمن آثار و مفاخر کنونی) بنا شد. خیام در طول حیات پر بار خود آثار علمی و ادبی بسیاری تالیف نمود که معروف‌ترین آنها هفده رساله و کتاب است که از آن جمله می توان به «رساله فی براهین‌الجبر و المقابله» (به زبان عربی) که به ‌وسیله دکتر غلامحسین مصاحب منتشر شد، « رساله کون و تکلیف» (به زبان عربی) درباره حکمت خالق در خلق عالم و حکمت تکلیف که خیام آن را در پاسخ پرسش امام ابونصر محمد بن ابراهیم نسوی در ۴۷۳ هـ .ق نوشت، «رساله‌ای در شرح مشکلات کتاب «مصادرات» اقلیدس که در ۱۳۱۴ هـ .ش به اهتمام دکتر تقی ارانی به چاپ رسید، «رساله روضه‌القلوب در کلیات وجود»،«رساله ضیاء العقلی» در حکمت (به زبان عربی)، «رساله میزان‌الحکمه»،«رساله‌ای در صورت و تضاد»،«ترجمه فارسی خطبه ابن سینا در توحید»، «رساله‌ای در صحت طرق هندسی برای استخراج جذر و کعب»، «رساله مشکلات ایجاب»، «رساله‌ای در طبیعیات»، «رساله‌ای در تعیین مقدار بیان زیج ملکشاهی»، «رساله نظام الملک در بیان حکومت»، «رساله لوازم‌الاکمنه»، «اشعار» (به زبان عربی)، «نوروزنامه»، «رباعیات فارسی»، «عیون الحکمه»، «رساله معراجیه»، «رساله در علم کلیات»، «سلسله الترتیب» و «رساله در تحقیق معنی وجود» اشاره کرد.
aramgahkhayam

مجموعه ارزشمند کتاب‌­های خیام به زبان­‌های خارجی

از جمله مشاهیری که همچون یک نشانه فرهنگی ایران را به جهانیان شناساند حکیم عمر خیام بود و هنوز نیز هست. توجه وافری که غربی­ها به رباعیات خیام نشان دادند، این حکیم فرزانه را به مرکز ثقل توجهات مستشرقین بدل ساخت تا بدان پایه که از کتاب­های او و غالباً رباعیاتش به زبان­های زنده و مهجور دنیا ترجمه­های متعددی صورت گرفت. در همین راستا انجمن‌ آثار و مفاخر فرهنگی مجموعه­ای بسیار نفیس مشتمل بر ۳۰۷ جلد کتاب بسیار کمیاب و نادر از چاپ­های گوناگون و قدیمی رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری را که عموماً از نسخه ترجمه شده ادوارد فیتز جرالد (Edward, Fitzgerald) به زبان­های مختلف از جمله فرانسه، روسی، عربی، آلمانی… و حتی عبری و آسوری ترجمه شده است را از آقای احمد افشار شیرازی در سال ۱۳۴۶ خریداری کرد که این مجموعه در نوع خود بسیار گرانبها و بی­نظیر است. لیست کامل این کتاب­ها جهت اطلاع علاقه­مندان به پژوهش­های فرهنگی – ادبی بدین شرح است:

ketabkhane1

۱٫ رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن و بوستون، ۱۸۸۴-۱۸۸۳

۲٫ رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، بدون تاریخ چاپ.

۳٫ رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری به زبان فرانسه /ترجمه ادموند دولاک .ـ پاریس، بدون تاریخ چاپ.

۴٫ رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، بدون تاریخ چاپ.

۵٫ رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری به زبان فرانسه /ترجمه پیر پاسکال .ـ روم،۱۹۵۸

۶٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۲۰

۷٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ سنگاپور، بدون تاریخ چاپ.

۸٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۸۹۸

۹٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، بدون تاریخ چاپ.

۱۰٫ رباعیات عمر خیام به زبان فرانسه و فارسی/ترجمه ج.ب نیکلا .ـ پاریس؟، ۱۹۶۵

۱۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک ،۱۹۴۶

۱۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ بمبئی .

۱۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۹

۱۴٫ آرزوی دل، به زبان انگلیسی (مجموعه‌ای از رباعیات گوناگون خیام در باره ساقی و جام شراب)، توماس رایت،انگلستان، ۱۹۲۵

۱۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۷٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه شده از متن فرانسه ژ.ب. نیکلا، به وسیله فردریک بارون کرو، به ضمیمه چاپ مجدد متن فرانسه، لندن، ۱۹۲۴

۱۸٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ انگلستان، بنبوری.

۱۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۳

۲۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه د.ای. اسمیت، مبنی بر ترجمه لفظ به لفظ هاشم حسین، نیویورک، ۱۹۳۳

۲۱٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۲۰٫٫

۲۲٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن،۱۹۰۶

۲۳٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۲۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن و ادینبورگ، ۱۹۱۹

۲۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن،۱۹۱۲

۲۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۳۰

۲۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۹

۲۸٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۹

۲۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ کمبریج، ۱۹۱۴

۳۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۳۰

۳۱٫چهره حقیقی حکیم عمر خیام نیشابوری (شرح حال)/ مؤلف خسرو وارسته، تهران، ۱۹۵۷

۳۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن،۱۹۴۷

۳۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ انگلستان، ۱۹۴۶

۳۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۸۵۹

۳۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۳۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ کلکته، ۱۹۴۴

۳۷٫رباعیات خیام عن عمریات فیتز جرالد/ ترجمه از انگلیسی به عربی احمد زکی ابوشادی.ـ بیروت، ۱۹۵۲

۳۸٫باده توفیق، زندگی و آثار عمر خیام/به انگلیسی و با نقل قسمتهایی به فارسی و عربی، سوامی گویند.

۳۹٫ رباعیات خیام (فارسی)/ به اهتمام عبدالباری آسی، لکهنو، ۱۹۳۹

۴۰٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک، ۱۹۲۴

۴۱٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک.

۴۲٫رباعیات عمر خیام (به فارسی و ترکی)/حسین دانش، ۱۳۴۰ مطابق ۱۹۲۲

۴۳٫ رباعیات عمر خیام و رباعیاتی (به زبان ترکی) / ع. علیوف، مسکو، ۱۹۲۴

۴۴٫ عمر الخیام، عصره، سیرته، ادبه، فلسفته، رباعیاته، تألیف و ترجمه احمد حامد الصراف، بغداد، ۱۳۵۰ ق۱۹۳۱-م.

۴۵٫رباعیات عمر خیام به زبان نروژی / استکهلم، ۱۹۱۹

۴۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۴۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۹

۴۸٫ عمر خیام به زبان ارمنی/ میرزا یانس، ۱۹۶۳

۴۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۵۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک، ۱۹۱۶

۵۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک، ۱۹۰۰

۵۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، نیویورک، ۱۹۰۹

۵۳٫رباعیات عمر خیام به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و دانمارکی و مقایسه آن‌ها با ترجمه فیتز جرالد .ـ جلد اول، لندن، بوستون، ۱۸۹۸

۵۴٫رباعیات عمر خیام به زبان‌های انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ایتالیایی و دانمارکی و مقایسه آن‌ها با ترجمه فیتز جرالد .ـ جلد دوم، بوستون، لندن، ۱۸۹۸

۵۵٫ مولانا شبلی و عمر خیام (به زبان انگلیسی)، تألیف ا.پ.بهاجی‌والا، بمبئی، ۱۹۳۲

۵۶٫رباعیات عمر خیام به زبان عربی و مقابل هر رباعی اصل فارسی /ترجمه عربی از احمد الصافی النجفی، دمشق،۱۳۵۰هجری، ۱۹۳۱ میلادی.

khayam2

۵۷٫ رباعیات عمر خیام، به قلم توفیق مفرج، قاهره، ۱۹۴۷

۵۸٫رباعیات عمر خیام / ترجمه از فارسی به شعر عربی از احمد رامی، قاهره، ۱۹۵۰

۵۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه شعر به شعر به وسیله ادوارد فیتز جرالد.

۶۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ر. معظمی، ۱۹۵۴

۶۱٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۹

۶۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۵۵

۶۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ انگلستان، ۱۹۵۸

۶۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک.

۶۵٫رباعیات عمر خیام / ترجمه نظم عربی به قلم ودیع البستانی، مصر، ۱۹۱۲

۶۶٫رباعیات خیام / دکتر جمیل الملائکه، بغداد، ۱۹۵۷

۶۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد.

۶۸٫رباعیات عمر خیام /ترجمه به شعر از محمد السباعی .ـ مصر.

۶۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن و ادینبورگ.

۷۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ، ۱۹۱۰

۷۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۷۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک، ۱۹۴۷

۷۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۵۶

۷۴٫رباعیات عمر خیام /ترجمه به نظم عربی به قلم ودیع البستانی.ـ مصر، ۱۹۵۶

۷۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۳۹

۷۶٫حکیم عمر خیام (هشتاد رباعی از خیام)، به انتخاب محمد زرنگار، ناشر حبیب الله زاینچ خواه، تهران.

۷۷٫ترانه‌های خیام / صادق هدایت، تهران، ۱۹۳۴

۷۸٫رباعیات عمر خیام /ترجمه ادوارد فیتز جرالد و قصیده حاجی عبدو الیزدی، ترجمه و توضیح از سر ریچارد فرانسیس بُرتُن، نیویورک، ۱۹۴۴

۷۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ باواریا.

۸۰٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ اسکاتلند، ۱۹۱۷

۸۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی و فارسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ تهران، ۱۹۶۴-۱۳۴۳

۸۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی و فارسی/ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ تهران، ۱۹۶۳-۱۳۴۲

۸۳٫رباعیات عمر خیام به زبان فرانسه /ترجمه فارسی به فرانسه اعتصام زاده، پاریس، ۱۹۳۴

۸۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۸۵٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری / از انتشارات کتابفروشی علی اکبر علمی و شرکاء، .۱۳۲۸

۸۶٫رباعیات حکیم عمر خیام / با مقدمه د. قدیمی از انتشارات بنگاه بازرگانی خُشا.ـ تهران، ۱۳۱۹ش.

۸۷٫رباعیات عمر خیام /ترجمه ادوارد فیتز جرالد و قصیده حاجی عبدو الیزدی، ترجمه و توضیح از سر ریچارد فرانسیس برتن .ـ نیویورک، ۱۹۴۴

۸۸٫رباعیات خیام با مقابله نسخه تصحیح مرحوم فروغی، انتشارات امیرکبیر .ـ تهران، ۱۳۴۲

۸۹٫رباعیات خیام، با مقابله نسخه تصحیح مرحوم فروغی، انتشارات امیرکبیر.ـ تهران، ۱۳۴۲

۹۰٫خیام و سهیلی، مشتمل بر رباعیات حکیم عمر خیام و رباعیات فکاهی مهدی سهیلی، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۳۴٫

۹۱٫رباعیات حکیم عمر خیام با ترجمه حال حکیم به قلم سعید نفیسی، تهران، ۱۳۰۹

۹۲٫ترانه‌های خیام، به کوشش حسین پژمان، ۱۳۱۸

۹۳٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری/ (به تصحیح محسن رمضانی)، مؤسسه مطبوعاتی علمی.

۹۴٫رباعیات خیام، با دو مقدمه از محمدعلی فروغی و حسین پژمانی، تهران، کتابفروشی محمدحسن علمی، ۱۳۴۳

۹۵٫رباعیات عمر خیام، ترجمه از پارسی به وسیله ژ.ب. نیکلا .ـ پاریس، ۱۹۶۵

۹۶٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری (به تصحیح محسن رمضانی)، مؤسسه مطبوعاتی علی اکبر علمی، تهران.

۹۷٫رباعیات خیام با دو مقدمه از محمدعلی فروغی و حسین پژمان، کتابفروشی محمدحسن علمی، تهران، ۱۳۴۳

۹۸٫رباعیات حکیم عمر خیام به ضمیمه رباعیات باباطاهر عریان از انتشارات شرکت کانون کتاب، تهران، ۱۳۱۷

۹۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۰۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ،۱۹۲۰

۱۰۱٫رباعیات عمر الخیام، حلمی مراد، (به زبان عربی)، به انضمام داستانها و مطالب دیگر، از سری: کتابی، الکتاب العشرون، اکتوبر، ۱۹۵۳، قاهره.

۱۰۲٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری، به اهتمام محمد تجویدی، به زبان‌های فارسی، انگلیسی، آلمانی، فرانسه، تهران، ۱۳۴۲

۱۰۳٫ رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۴۰

۱۰۴٫رباعیات حکیم عمر خیام، به تصحیح محمد رمضانی، تهران، ۱۳۱۵

۱۰۵٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری و رباعیات باباطاهر عریان، از انتشارات شرکت نسبی کانون کتاب، تهران.

۱۰۶٫رباعیات حکیم عمر خیام به ضمیمه رباعیات باباطاهر، تهران، کتابفروشی محمدحسن علمی .

۱۰۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۴۶

۱۰۸٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۵۵

۱۰۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک،۱۹۴۸

۱۱۰٫رباعیات عمر خیام ترجمه از فارسی، فرانس توس، پاریس، ۱۹۶۰

۱۱۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لایکستر، انگلستان .

۱۱۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ انگلستان، ۱۹۶۵

۱۱۳٫ترانه‌های خیام، با ترجمه به شعر انگلیسی، ترجمه و اقتباس یوسف جمشیدی پور، غلامحسین امین، تهران، ۱۳۳۵-۱۹۵۶

۱۱۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک.

۱۱۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک،۱۹۵۰

۱۱۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۱۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۱۸٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ بریتانیای کبیر.

۱۱۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ بریتانیای کبیر.

۱۲۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لایکستر، انگلستان.

۱۲۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ بریتانیای کبیر.

۱۲۲٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ.

۱۲۳٫رباعیات حکیم عمر خیام، از نشریات مؤسسه خاور، تهران، ۱۳۱۰

۱۲۴٫رباعیات حکیم عمر خیام (به انضمام رباعیات شاهزاده محمدهاشم میرزا افسر، تهران، ۱۳۰۸

۱۲۵٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری / به سعی و اهتمام محمداسماعیل عباسیان جهرمی، بمبئی.

۱۲۶٫شرح زندگانی و کلیه رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری، (تهران، شرکت سهامی طبع کتاب،؟)

۱۲۷٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری، (اصفهان، کتابفروشی کمالی؟).

۱۲۸٫رباعیات حکیم عمر خیام از نشریات مؤسسه خاور، تهران، ۱۳۰۸

۱۲۹٫رباعیات حکیم عمر خیام، با ترجمه حال حکیم به قلم سعید نفیسی، کتابفروشی محمدحسن علمی، ۱۳۱۵

۱۳۰٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۳۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۳۲٫رباعیات حکیم عمر خیام به زبان فارسی و انگلیسی، با مقدمه راجع به اشعار و شرح حال حکیم از دکتر فرید رخ روزن، برلین، ۱۹۲۸ مطابق ۱۳۰۴شمسی.

۱۳۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ، ۱۹۴۶

۱۳۴٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ.

۱۳۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۰۳

۱۳۶٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ ادینبورگ.

۱۳۷٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن.

۱۳۸٫رباعیات حکیم عمر خیام /انتشارات محمدحسن علمی، تهران، ۱۳۱۷

۱۳۹٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ نیویورک، ۱۹۳۷

۱۴۰٫ قسمت جدیدی از رباعیات خیام، ترجمه شده به انگلیسی به وسیله جان چارلز ادوارد باون، لندن، ۱۹۶۷

۱۴۱٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۸۹۸

۱۴۲٫رباعیات خیام، به فرانسه و فارسی ترجمه شده از فارسی به وسیله ژ.ب. نیکلا، پاریس، ۱۲۸۳-۱۸۶۷قمری.

۱۴۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۸۵۹

۱۴۴٫رباعیات عمر خیام /ترجمه و چاپ ادوارد فیتز جرالد، همراه با متن فارسی، لندن، ۱۸۹۸

۱۴۵٫ترجمه جدیدی از عمر خیام، به وسیله جمشیدی ساکلاتوال، لندن، ۱۹۴۰

۱۴۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه هنری برتام لیستر، واشنگتن، ۱۹۳۵

۱۴۷٫رباعیات عمر خیام (به فارسی و مشخصات نسخه و مقدمه به انگلیسی) به وسیله محفوظ الحق، کلکته، ۱۹۳۹

۱۴۸٫عمر خیام (به فارسی و انگلیسی)، به وسیله بریگادر ژنرال ای. اچ ردول، لندن، ۱۹۳۱

۱۴۹٫ آناکرئون و عمر خیام (به زبان انگلیسی)، به وسیله هانری هارمون شامبرلین، آمریکا، ۱۹۲۱

۱۵۰٫مطالعه انتقادی در رباعیات عمر خیام (همراه با متن فارسی و انگلیسی رباعیات)، به وسیله آرتور کریس‌تن‌سن، کپنهاک، ۱۹۲۷

۱۵۱٫رباعیات عمر خیام /ترجمه جان پین .ـ لندن، ۱۸۹۸

۱۵۲٫مترجم خیام، زندگی جدید ادوارد فیتز جرالد، به وسیله مرلی آدام، لندن، ۱۹۰۹

۱۵۳٫رباعیات عمر خیام/ به وسیله آربری.ـ لندن، ۱۹۴۹

۱۵۴٫رباعیات عمر خیام/ به وسیله چارلز گرلو .ـ پاریس، ۱۹۰۲

۱۵۵٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد .ـ لندن، ۱۹۱۴

۱۵۶٫عمرخیام، رباعیات، تهیه متن ترجمه روسی پیشگفتار و حواشی به اهتمام رستم علییف و محمد نوری عثمانون به رهبری یوگنی برتلس، جلد اول، مسکو، ۱۹۵۹

۱۵۷٫عمرخیام، رباعیات، تهیه متن ترجمه روسی پیشگفتار و حواشی به اهتمام رستم علییف و محمد نوری عثمانون به رهبری یوگنی برتلس، جلد دوم، مسکو، ۱۹۵۹

۱۵۸٫رباعیات عمر خیام (به زبان آلمانی) .ـ هامبورگ، ۱۹۲۷

۱۵۹٫ رسائل عمر خیام (مجموعه چند رساله)، (به عربی و روسی)، ترجمه از بوریس روزنفیلد، مسکو، ۱۹۶۲

۱۶۰٫خیام پنداری و پاسخ افکار قلندرانه او، نگارش صدیقی نخجوانی، تبریز، ۱۳۲۰

۱۶۱٫رباعیات عمر خیام با ترجمه شعر به فرانسه، اثر طبع ابوالقاسم اعتصام زاده، طهران، ۱۳۱۰

۱۶۲٫کتابشناسی رباعیات عمر خیام، جمع آوری شده به وسیله ا.ج. پتر، لندن، ۱۹۲۹

۱۶۳٫رباعیات عمر خیام به زبان انگلیسی /ترجمه ادوارد فیتز جرالد(چاپ دوم) .ـ لندن، ۱۸۶۸

۱۶۴٫عمرخیام و زمان او، به وسیله اتو رتفلد، بمبئی، ۱۹۲۲

۱۶۵٫عمر خیام، ترجمه‌ای جدید بر مبنای کشفیات جدید، به وسیله آرتور. ژ. آربری، لندن، ۱۹۵۲

۱۶۶٫سرگذشت رباعیات (همراه با رباعیات خیام ترجمه فیتز جرالد)، آ.ج. آربری، لندن، ۱۹۵۹

۱۶۷٫عمر خیام شاعر، به وسیله ت. ه . ویر، لاهور، ۱۹۵۴

۱۶۸٫ رباعیات خیام (به زبان ارمنی)، ترجمه میرزا یانس، تهران،.۱۹۲۳

۱۶۹٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ای. ه وین فیلد، لندن، ۱۸۹۳

۱۷۰٫ چاپ دوم ترجمه فیتز جرالد از رباعیات خیام، لندن، ۱۹۰۸

۱۷۱٫عمر خیام (ترجمه به فرانسه بر مبنای ترجمه فیتز جرالد) به وسیله جمز هنری هلارد، لندن، ۱۹۱۲

۱۷۲٫رباعیات عمر خیام (همراه با متن فارسی) به وسیله وین فیلد، لندن، ۱۸۸۳

۱۷۳٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به انگلیسی از متن فرانسوی نیکلا (همراه با ترجمه فرانسه)، به وسیله فردریک بارون کرو، بستن، ۱۹۰۳

۱۷۴٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۹۹

۱۷۵٫ رباعیات خیام (به زبان آلمانی)، برلین، ۱۹۶۲

۱۷۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، لندن.

۱۷۷٫عمر خیام و رباعیات (به زبان ترکی)، رضا توفیق، استانبول، ۱۹۴۵

۱۷۸٫ رباعیات خیام، به زبان انگلیسی، به وسیله ریچارد گالین، نیویورک، ۱۸۹۹

۱۷۹٫رباعیات عمر خیام، ادوارد فیتز جرالد، شیکاگو و نیویورک .

۱۸۰٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، بریتانیای کبیر، ۱۹۵۹

۱۸۱٫رباعیات حکیم خیام نیشابوری، با مقدمه و حواشی به اهتمام محمدعلی فروغی و دکتر غنی، تهران، ۱۳۲۱

۱۸۲٫رباعیات حکیم عمر خیام (به زبان فارسی و مقدمه هندی (!)، بحسن و اهتمام شیخ غلام محمد صاحب، طبع هوئین.

۱۸۳٫ رباعیات عمر خیام، به تصحیح مولانا مولوی نصیرالدین صاحب منشی فاضل، لاهور، ۱۹۳۷

۱۸۴٫رباعیات حکیم خیام (به زبان فارسی و ترکی)، طربخانه یاراحمد رشیدی، رساله سلسله الترتیب، خطبه تمجید ابن سینا و ترجمه خطبه تمجید، با مقدمه و حواشی عبدالباقی گولپیکارلی، استانبول، ۱۳۳۲ شمسی.

۱۸۵٫رساله فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس، (به زبان عربی)، تصنیف ابی الفتح عمر بن ابراهیم الخیامی، تحقیق الدکتور عبدالحمید صبره، اسکندریه، ۱۹۶۱

۱۸۶٫ رساله فی شرح ما اشکل من مصادرات کتاب اقلیدس، للحکیم عمر بن ابراهیم الخیامی، تحقیق الدکتور ت. ارانی، طهران، ۱۳۱۴

۱۸۷٫بیشتر رباعیات خیام، ترجمه جان پولن، لندن، ۱۹۱۵ (بخشی از مجله The Astiatic Review).

۱۸۸٫ رباعیات عمر خیام، تعریب السید احمد الصافی النجفی، (به عربی و فارسی )

۱۸۹٫رباعیات عمر خیام (به زبان سریانی و فارسی)، ترجمه م. کرم، تبریز، ۱۳۱۲

۱۹۰٫رباعیات خیام به ضمیمه رباعیات باباطاهر و ابوسعید ابوالخیر و خواجه عبدالله انصاری و قصاید سلمان ساوجی، حسب خواهش کربلایی محمد رفیع خوانساری چاپ شده است، ۱۳۰۸

۱۹۱٫رباعیات حکیم عمر خیام و رباعیات باباطاهر همدانی، به سعی و اهتمام مشهدی محمدعلی خلف حاجی محمد سعید خوانساری، ۱۳۱۳

۱۹۲٫رباعیات عمر خیام نیشابوری حسب خواهش حاج سیدمحمد صاحب تاجر شیرازی و آقاغلامحسین تاجر لاری چاپ شده است، بمبئی، ۱۳۲۱

۱۹۳٫ مجموعه رباعیات خیام و باباطاهر و ابوسعید ابوالخیر و خواجه عبدالله انصاری و قصیده سلمان ساوجی، ۱۳۰۶ قمری .

۱۹۴٫عمر خیام (به زبان کردی)، ترجمه علاءالدین سجادی، بغداد، ۱۹۵۱ میلادی، ۱۳۷۰هجری.

۱۹۵٫رباعیات خیام و رباعیات باباطاهر و رباعیات ابوسعید ابوالخیر و رباعیات خواجه عبدالله انصاری و قصاید سلمان ساوجی در علم عروض، به خواهش غلام حسین خوانساری کتابفروش تدوین گردیده است، ۱۳۱۳قمری.

۱۹۶٫تقویم تربیت، (به زبان فارسی)، به ضمیمه رباعیات خیام و مطالبی دیگر، تبریز، ۱۳۰۸ شمسی.

۱۹۷٫رباعیات خیام و رباعیات باباطاهر و قصیده سلمان ساوجی (به زبان فارسی) به خواهش مشهدی حسن تاجر کتابفروشی تهران طبع شده است، تهران، ۱۳۲۲

۱۹۸٫ دیوان شاهی با نصایح حضرت لقمان و رباعیات عمر خیام (به زبان فارسی)، به فرمایش خواجه بخارایی طبع شده است، اسلامبول، ۱۳۱۹

۱۹۹٫دیوان شاهی با نصایح حضرت لقمان و رباعیات عمر خیام و باباطاهر (به زبان فارسی)، محرم ۱۳۲۴

۲۰۰٫میوه زندگانی، پنجاه مطلب در لغت و فلسفه و شرح رباعیات خیام (به زبان فارسی)، تألیف شادروان عباس کیوان قزوینی، تهران، صفر ۱۳۴۹

۲۰۱٫رباعیات عمر خیام، ترجمه خانم کادل، لندن و نیویورک، ۱۸۹۹

۲۰۲٫زندگی عمر الخیامی، به وسیله م. شیرازی، ادینبورگ.

۲۰۳٫رباعیات عمر خیام (به زبان چک)، ترجمه ژارومیر بورکی، پراک، ۱۹۴۵

۲۰۴٫ عمر خیمه دوز، (عمر خیام)، رمانی از فارسی قدیم، به وسیله ناتان هاسکل دول، لندن، ۱۸۹۹

۲۰۵٫رباعیات الخیام، ترجمه حکمت البدری (به زبان عربی)، بغداد، ۱۹۶۴

۲۰۶٫رباعیات الخیام، نظمها بلغه الادب الشعبی حسین مظلوم ریاض، مصر.

۲۰۷٫رباعیات الخیام، للاستاذ محمد عبدالغفار الهاشمی الافغانستانی، مصر، ۱۳۷۵ه .

۲۰۸٫ انقلاب خیام، تحقیق و ترجمه عبدالحق فاضل، قاهره، ۱۹۵۱

۲۰۹٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۰

۲۱۰٫رباعیات خیام (به زبان پرتغالی)، ترجمه Octavio Tarquinio de sousa، ریودوژانیرو، (به زبان پرتغالی)، ۱۹۵۷

۲۱۱٫رباعیات عمر خیام، ترجمه ادوارد فیتز جرالد، (به زبان انگلیسی)، نیویورک، بستن، ۱۸۸۸

۲۱۲٫ رباعیات باباطاهر و رباعیات خیام و رباعیات ابوسعید ابوالخیر،(به زبان فارسی)، به خط محمدحسن الحسینی الاصفهانی، ۱۳۴۳ قمری.

۲۱۳٫چند رباعی از خیام به خط میر، از انتشارات انجمن دوستداران کتاب، تهران، ۱۳۳۲

۲۱۴٫رباعیات عمر خیام، ترجمه ادوارد فیتز جرالد، لندن.

۲۱۵٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، نیویورک.

۲۱۶٫رباعیات عمر خیام (به زبان آلمانی)، فردریک روزن، ویسبادن، ۱۹۵۵

۲۱۷٫رباعیات عمر خیام، ترجمه ادوارد فیتز جرالد، نیویورک.

۲۱۸٫رباعیات خیام (و تورکجه یه ترجمه لری) (به زبان ترکی)، دوقتور عبدالله جودت، ایستانبول، ۱۹۲۶

۲۱۹٫رباعیات عمر خیام (به زبان آلمانی)، ترجمه هکتور پرسنی، زوریخ، ۱۹۱۱

۲۲۰٫ خیام (ترجمه رباعیات به زبان ترکی)، ترجمه فیضی، استانبول، ۱۳۰۳

۲۲۱٫زندگی، عشق‌ها و ماجراهای عمر خیام، به وسیله مانوئل کمرف، و متن کامل رباعیات خیام ترجمه ادوارد فیتز جرالد، نیویورک، ۱۹۵۷

۲۲۲٫عمر خیام (زندگی نامه)، نوشته هارولد لمب، نیویورک، ۱۹۳۴

۲۲۳٫رباعیات خیام و ترجمه ترکی آن، دکتر عبدالله جودت، استانبول، ۱۹۱۴

۲۲۴٫تحقیق در رباعیات و زندگانی خیام،(به زبان فارسی)، نگارش حسین شجره، تهران، ۱۳۲۰

۲۲۵٫رباعیات خیام (به زبان فارسی)، و ترجیع مولانا شمس تبریزی و ترجیع ناصرخسرو و رباعیات باباطاهر، به خط عباسعلی تفرشی، ۱۲۸۴

۲۲۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه جوستین هانتلی مک کارتی، استراندها، ۱۸۸۹

۲۲۷٫رباعیات الخیام، ترجمه ابراهیم العریض (به زبان عربی)، بیروت، ۱۹۶۶

۲۲۸٫رباعیات خیام، به ضمیمه ترجیع مولانا شمس تبریزی و رباعیات باباطاهر.

۲۲۹٫رباعیات حکیم خیام و رباعیات شمس و رباعیات باباطاهر، به سعی میرزای زرتاب خوانساری، ۱۲۹۴

۲۳۰٫رباعیات حکیم عمر خیام، با مقدمه و شرح حال بخامه د. قدیمی، تهران، ۱۳۱۹شمسی.

۲۳۱٫رباعیات خیام و رباعیات باباطاهر و رباعیات ایرج میرزا و ترجیع شمس تبریزی و ترجیع ناصرخسرو، بر حسب خواهش محمدحسن کتابفروش تحریر شده است، تهران، ۱۲۹۵

۲۳۲٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری، با تصحیح و مقابله از روی نسخه فروغی ذکاءالملک، بانضمام ترجمه انگلیسی فیتز جرالد، تهران، طهوری، ۱۳۳۸،۱۹۵۹میلادی.

۲۳۳٫رباعیات عمر خیام نیشابوری، به خط عبدالرحمن کاتب، (چاپ سنگی)، ۱۳۱۱ قمری.

۲۳۴٫رباعیات عمر الخیام (ترجمه به شعر عربی)، طالب الحیدری، بغداد، ۱۹۶۴

۲۳۵٫رباعیات خیام و ترجیع مولانا شمس تبریزی و ترجیع ناصرخسرو و رباعیات باباطاهر (به زبان فارسی همراه با ترجمه فرانسه)، به خط عباسعلی تفرشی، (چاپ سنگی)، ۱۲۸۴

۲۳۶٫رباعیات خیام و رباعیات باباطاهر و رباعیات عطار و رباعیات ایرج میرزا و ترجیع مولانا شمس تبریزی، به سعی و اهتمام غلام حسین.

۲۳۷٫رباعیات حکیم عمر خیام، از انتشارات کتابفروشی اقبال، تهران، ۱۳۱۱

۲۳۸٫رباعیات حکیم عمر خیام، به قلم سعید نفیسی.

۲۳۹٫رباعیات حکیم عمر خیام، ناشر محمد رمضانی، تهران، ۱۳۴۲ قمری .

۲۴۰٫رباعیات حکیم عمر خیام، از انتشارات کتابخانه علمیه اسلامیه (مقدمه بقلم رشید یاسمی)، تهران، ۱۳۴۲قمری.

۲۴۱٫رباعیات عمر خیام (به خط جهانی)، توسط دکتر سلیم نیساری، تهران، ۱۳۴۱ شمسی.

۲۴۲٫رباعیات حکیم عمر خیام، از نشریات کتابفروشی بهار، اصفهان.

۲۴۳٫رباعیات عمر خیام، (به زبان روسی همراه با شعر فارسی)، ترجمه رومر لنینگراد.

۲۴۴٫رباعیات عمر خیام، به اهتمام صادق هدایت، تهران، ۱۳۴۲ قمری.

۲۴۵٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۹۸

۲۴۶٫بدبینی عالی عمر خیام، به وسیله ناگار کار، بمبئی، ۱۹۰۳

۲۴۷٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۹۷

۲۴۸٫ رباعیات عمر خیام (ترجمه به فرانسه از ترجمه فیتز جرالد)، به وسیله فرناند هنری، پاریس، ۱۹۰۳

۲۴۹٫رباعیات خیام، به وسیله ژیلبرت لازار، پاریس، ۱۹۵۷

۲۵۰٫ رباعیات عمر خیام، تفسیری از ترجمه‌های ادبی، به وسیله ریچارد گالین، لندن، ۱۹۰۱

۲۵۱٫رباعیات عمر خیام، ترجمه فردریک رزن، لندن، ۱۹۳۰

۲۵۲٫عمر خیام نیشابوری (به زبان انگلیسی)، به وسیله جان کلارک، ادینبورگ، ۱۹۱۰

۲۵۳٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، بریتانیای کبیر، ۱۹۶۱

۲۵۴٫ عمر خیام (به زبان روسی)، نوشته عثمانوف و علیف، مسکو، ۱۹۵۹

۲۵۵٫عمر خیام، ترجمه جان پولن، لندن، ۱۹۱۵

۲۵۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۱

۲۵۷٫رباعیات عمر خیام (ترجمه فیتز جرالد) و سلامان و آبسال جامی، ترجمه شعر به انگلیسی، لندن، ۱۸۷۹

۲۵۸٫عمر خیام، به وسیله مسعود علی وارثی، لندن، ۱۹۲۲

۲۵۹٫رباعیات عمر خیام، ترجمه ادوارد فیتز جرالد، نیویورک، ۱۹۶۶

۲۶۰٫ رباعیات عمر خیام (به زبان ایتالیایی)، ۱۹۵۷

۲۶۱٫ادوارد فیتز جرالد و عمر خیام، یک مقاله و کتابشناسی، توسط هالبروک جکسن، لندن، ۱۸۹۹

۲۶۲٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه ماریو چینی، (به زبان ایتالیایی)، ۱۹۱۶

۲۶۳٫۱۴۴ رباعی از عمر خیام، ترجمه کلود و میرزا محمد، پاریس، ۱۹۲۰

۲۶۴٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به شعر انگلیسی به وسیله ادوارد فیتز جرالد، لایپزیگ، ۱۹۱۰

۲۶۵٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه شده به انگلیسی از فیتز جرالد، لندن.

۲۶۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۳

۲۶۷٫شعر عمر خیام، ترجمه شده از فارسی به وسیله جان لسلای گارنر، لندن.

۲۶۸٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۲

۲۶۹٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۹۹

۲۷۰٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۹۹

۲۷۱٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۷

۲۷۲٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه فرانسیسکو گابریل، ایتالیا، ۱۹۴۴

۲۷۳٫رباعیات عمر خیام (به زبان فرانسه)، ترجمه شارل گرولو، پاریس، ۱۹۲۲

۲۷۴٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۲

۲۷۵٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، بریتانیای کبیر.

۲۷۶٫ وصیت عمر خیام، بوسیله لویی الکساندر، لندن، ۱۹۰۷

۲۷۷٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد.

۲۷۸٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۵۵

۲۷۹٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۵

۲۸۰٫رباعیات عمر خیام، ترجمه فردریک رزن، برلین، ۱۹۲۱

۲۸۱٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، ادینبورگ.

۲۸۲٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، آکسفورد،۱۹۲۷

۲۸۳٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، ادینبورگ.

۲۸۴٫ عمر خیام، بعضی اشعار و مقدمه به وسیله هیتاکر و رکس لوونبرگ، چستر، ۱۹۰۷

۲۸۵٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، ادینبورگ.

۲۸۶٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، نیویورک، ۱۸۹۸

۲۸۷٫ رباعیات خیام (به زبان ژاپنی).

۲۸۸٫رباعیات حکیم عمر خیام، مطبع شرافت، بمبئی، ۱۳۴۶قمری.

۲۸۹٫ رباعیات حکیم عمر خیام، با ترجمه حال حکیم به قلم آقای سعید نفیسی، تهران، ۱۳۱۴ خورشیدی.

۲۹۰٫رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری، به سعی و اهتمام حاج سیداحمد و حاج سیدمحمود اخوان کتابچی، ۱۳۵۵ قمری.

۲۹۱٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، فیلادلفیا.

۲۹۲٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، فیلادلفیا.

۲۹۳٫رباعیات عمر خیام، ترجمه از فارسی به عبری، به وسیله بنزیون بن شالم، تل آویو.

۲۹۴٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۶۷

۲۹۵٫تقویم عمر خیام برای سال ۱۹۰۷، لندن.

۲۹۶٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۴۲

۲۹۷٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۶

۲۹۸٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۶

۲۹۹٫رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۳۰

۳۰۰٫ رباعیات حکیم عمر خیام، حسب الفرمایش عزیزآقا دانش‌پور، چاپخانه سپهر، ۱۳۵۳ قمری، ۱۳۱۳ شمسی.

۳۰۱٫رباعیات خیام از انتشارات کتابفروشی باستان، مشهد، ۱۳۱۹ شمسی.

۳۰۲٫ رباعیات حکیم عمر خیام، ناشر ابراهیم رمضانی، تهران، ۱۳۲۷ شمسی.

۳۰۳٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۹۰۴

۳۰۴٫ رباعیات حکیم عمر خیام، از انتشارات سیدعلی کتابفروش شیرازی، تهران، ۱۳۴۶ قمری.

۳۰۵٫ رباعیات حکیم عمر خیام، ناشر ابراهیم رمضانی، تهران، ۱۳۲۰

۳۰۶٫عمر خیام، رباعیات، ترجمه روجر کرناز، پاریس.

۳۰۷٫ رباعیات عمر خیام، ترجمه به شعر انگلیسی از ادوارد فیتز جرالد، لندن، ۱۸۵۹