درگذشت پرویز شهریاری

تاریخ ایجاد : شنبه, ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۱ انجمن آثار و مفاخر فرهنگی درگذشت استاد پرویز شهریاری در روز جمعه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ در تهران، از مفاخر فرهنگی ایران و چهره ماندگار ریاضی را به جامعه علمی کشور تسلیت عرض می نماید. برگی از زندگی پرویز شهریاری پرویز شهریاری، ریاضیدان، مترجم و روزنامه‌نگار معاصر در ۲ آذر ماه ۱۳۰۵ هـ […]

تاریخ ایجاد :

شنبه, ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۱

Shahriariانجمن آثار و مفاخر فرهنگی درگذشت استاد پرویز شهریاری در روز جمعه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۹۱ در تهران، از مفاخر فرهنگی ایران و چهره ماندگار ریاضی را به جامعه علمی کشور تسلیت عرض می نماید.

برگی از زندگی پرویز شهریاری

پرویز شهریاری، ریاضیدان، مترجم و روزنامه‌نگار معاصر در ۲ آذر ماه ۱۳۰۵ هـ . ش در محله دولتخانه کرمان متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدارس «کاویانی» و «ایرانشهر» زادگاهش گذراند. در ۱۳۲۱هـ .ش وارد دانشسرای مقدماتی کرمان شد و در خرداد ۱۳۲۳ هـ . ش فارغ‌التحصیل گردید.

سپس برای ادامه تحصیل به تهران آمد، مدتی به کلاس مقدماتی دانشکده ادبیات رفت و دیپلم گرفت. در ۱۳۲۴هـ .ش به دانشکده علوم رفت و در رشته ریاضی تحصیلات خود را دنبال کرد و در ۱۳۳۲ هـ .ش از دانشکده علوم دانشگاه تهران و دانش‌سرای عالی در رشته ریاضی درجه لیسانس گرفت. شهریاری در دوران پر التهاب سیاسی دهه ۲۰ به مبارزه سیاسی روی آورد. از ۱۳۲۵تا ۱۳۲۷هـ .ش عضو هیأت تحریریه روزنامه «قیام ایران» بود. مدتی ماهنامه «اندیشه ما» را انتشار داد. در فروردین ۱۳۲۸ هـ . ش دستگیر شد و به زندان افتاد. بعد از آن نیز بارها در دوران پهلوی زندانی شد. زبان روسی را در زندان فرا گرفت و دست به تألیف و ترجمه زد. از ۱۳۳۱تا ۱۳۳۲هـ .ش سردبیر هفته نامه «هومن» بود.

شهریاری در ۱۳۳۹ هـ . ش اولین کلاس کنکور را در ایران با نام «گروه فرهنگی خوارزمی» راه اندازی کرد. در مهرماه همان سال دبیرستان پسرانه «خوارزمی» و در ۱۳۴۰هـ . ش دبیرستان دخترانه «مرجان» را بنیان گذارد. در ۱۳۴۲ انتشارات «خوارزمی» را تأسیس کرد. مدت هشت سال (۱۳۴۲-۱۳۴۹هـ .ش) مجله «سخن علمی و فنی» را منتشر کرد. از ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۴ هـ . ش سرپرست دفتر ترویج علوم وزارت آموزش عالی بود. در ۱۳۵۰ هـ . ش «گروه فرهنگی مرجان» را بنیان گذاشت. تأسیس انتشارات توکا در ۱۳۵۳ هـ . ش، تأسیس مدرسه عالی علوم اراک با کمک دکتر عبدالکریم قریب و دکتر حسین گل گلاب، انتشار مجله «آشتی با ریاضیات و آشنایی با ریاضیات» (از۱۳۵۶تا۱۳۷۰هـ . ش)، انتشار نشریه «آشنایی با دانش» (از ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۰هـ . ش)، سردبیری «چیستا» (از ۱۳۶۰هـ . ش)، انتشار ماهنامه «دانش و مردم» (از ۱۳۷۹ تا مهر ۱۳۸۰هـ . ش) از دیگر فعالیت‌های اوست. شهریاری در ۱۳۸۱هـ .ش نیز دکترای افتخاری ریاضیات از دانشگاه کرمان گرفت. از جمله افتخارات وی می‌توان به اخذ نشان درجه یک علمی(۱۳۴۵هـ .ش) اشاره کرد. استاد شهریاری در سال ۱۳۸۴هـ .ش به عنوان چهره‌ ماندگار در رشته آموزش ریاضیات برگزیده شد. او با تألیف کتاب‌های درسی و کمک درسی ریاضی توانست نقش مهمی در پرورش فکری دانش‌آموزان و دانشجویان ایفا کند.

آثار متعددی در زمینه ترجمه و تألیف از استاد شهریاری باقی مانده که از آن جمله می‌توان به ترجمه کتاب‌های «تاریخ حساب» تألیف رنه تاتون، «سرگذشت آنالیز ریاضی»، «ریاضیات کار بسته»، «پویایی ریاضیات»، «اواریست گالوا»، «من ریاضی دانم»تألیف نوربرت وینر، «آفرینندگان ریاضیات عالی» تألیف ل. س. فریمان، «خلاقیت ریاضی» تألیف جورج پولیا، «آفرینندگان ریاضیات عالی»، «لگاریتم» تألیف گ. ک. استاپو، «جوهر، روش و کارآیی ریاضیات»، «مسئله‌های تاریخی ریاضیات» تألیف چیستیاکوف، تألیف و ترجمه «خلاقیت در ریاضیات و مهندسی»، «اخلاق و انسان»، «داستان های علمی»، «حقیقت هایی درباره افغانستان»، «یک روز زندگی پسرک قطبی»، «ریاضیات زنده»، «سرگرمی‌های توپولوژی»، «بازی با بی نهایت»، «اندیشه ریاضی»، «در پی فیثاغورث»، «نظریه نسبیت در مسئله‌ها و تمرین‌ها»، «باد و باران»، «ارشمیدس کوچک»، «مسئله پروفسور»، «خانه اهریمن» و تألیف کتاب‌های «جنبش مزدک و مزدکیان»، «نگاهی به تاریخ ریاضیات در ایران»، «ریاضیات در شرق»،« لباچوسکی و هندسه نااقلیدسی»، «خوارزمی و انفورماتیک»، «عالی جناب چکمه»، «سرگذشت ریاضیات»، «غیاث‌الدین جمشید کاشانی ریاضی‌دان ایرانی» فلسفه،اخلاق و ریاضیات»، «گاهنامه ریاضی»، « شما هم می‌توانید در درس ریاضی خود موفق باشید»، «یان هوس و جنبش انقلابی دهقانان چک» و صدها مقاله در نشریات مختلف به ویژه نشریات ریاضی و علمی کشور اشاره کرد.

درباره زندگی و آثار استاد شهریاری تاکنون چند جلد کتاب و ارج‌نامه‌هایی به کوشش دوستداران علم و دانش تهیه و تدوین شده است که از آن جمله می‌توان از «سال‌ها باید که تا…» جشن‌نامه استاد پرویز شهریاری، به کوشش دکتر رقیه بهزادی،ارج نامه شهریاری به کوشش دکتر پرویز رجبی، «یک زندگی خاطرات و دیدگاه‌های دکتر پرویز شهریاری در گفتگو با مهندس امیر حاجی صادقی، «پس از چهل سال: زندگی نامه استاد پرویز شهریاری» تألیف ابوالقاسم پورحسینی و «ستاره اعداد (پرویز شهریاری) کیست و چه کرد؟» تألیف سیدعلی صالحی نام برد.

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به پاس سال‌ها فعالیت علمی و فرهنگی وی، طی برگزاری مراسم بزرگداشتی در ۲۶ امرداد ۱۳۸۱ ایشان را به عنوان یکی از مفاخر ایران زمین معرفی کرد و لوح تقدیری همراه با نشان زرین انجمن به استاد اهدا نمود.

 آخرین ویرایش: ۹۱/۲/۲۳