درگذشت استاد حسن کسمایی

تاریخ ایجاد : شنبه, ۲۷ خرداد ۱۳۹۱ موسیقی سنتی و اصیل ایران،‌ هنری است بس ارزنده که اگر توسط استاد نواخته شود با تار و پود هر انسان عارف و هنرشناسی بازی می‌کند و آدمی را به جهان ناشناخته می‌برد ولی افسوس که در بسیاری از مواقع همین موسیقی مورد سوء استفاده اشخاص ناباب قرار […]

تاریخ ایجاد :

شنبه, ۲۷ خرداد ۱۳۹۱

hasankasaeiموسیقی سنتی و اصیل ایران،‌ هنری است بس ارزنده که اگر توسط استاد نواخته شود با تار و پود هر انسان عارف و هنرشناسی بازی می‌کند و آدمی را به جهان ناشناخته می‌برد ولی افسوس که در بسیاری از مواقع همین موسیقی مورد سوء استفاده اشخاص ناباب قرار گرفت. (حسن کسایی)

 استاد حسن کسایی «پایه‌گذار مکتب نی» و نوازنده‌ی پیشکسوت نی در ۲۵ خردادماه در اصفهان درگذشت .

انجمن آثارومفاخر فرهنگی درگذشت این استاد برجسته و پیشکسوت موسیقی ایران را به جامعه هنری کشور و مردم دانش دوست این سرزمین تسلیت عرض می نماید.

 برگی از زندگی حسن کسایی

حسن کسایی در ۳ مهر ماه ۱۳۰۷ در خانواده‌ای تاجرپیشه متولد شد. پدرش، «حاج سید جواد کسایی» از تاجران به نام آن زمان اصفهان بود که دلیل علاقه و انسی که با موسیقی داشت، با اساتید و بزرگان آن زمان مانند سید حسین طاهرزاده، جلال‌الدین تاج اصفهانی، اکبر خان نوروزی، خاندان شهناز (شعبان خان، حسین آقا، علی آقا و جلیل شهناز)، غلامحسین سارنج و ادیب خوانساری رفت و آمد داشت . به طوری که منزل آقا سید جواد، محفلی بود برای تجدید دیدار و نیز ساز و آواز اساتید به نام موسیقی اصفهان بود. این آمد و شدها موجب شد حسن کسایی از کودکی با موسیقی آشنا شده و به مرور زمان، علاقه زیادی خصوصاً به ساز نِی پیدا کند.از آنجایی که صدایی خوش داشت ، ابتدا نزد استادانی چون، تاج اصفهانی و ادیب خوانساری به فراگیری آواز پرداخت ولی از دوازده سالگی بنا به توصیه و راهنمایی پدر، به فراگرفتن نی نزد استاد مهدی نوایی روی آورد و در این زمینه آنچنان مهارت یافت که توانست سبک نواختن نی را به شیوه استادانه و سنجیده و دلنشین اعتلاء بخشد به طوری که مکمل مکتب اصیل نایب اسداله ‌باشد. او از محضر استاد بزرگ موسیقی ایران، ابوالحسن خان صبا نیز استفاده های فراوان برد. کسایی علاوه بر نی، سه تار، سنتور و فلوت نیز می نواخت . کسایی دربیست سالگی نخستین اجرای تکنوازی نی خود را در دستگاه همایون در تئاتر اصفهان به صحنه برد و یک سال بعد قطعه‌ معروف «سلام» را در دستگاه چهارگاه ساخت که از معروف‌ترین قطعات موسیقی ایرانی به شمار می‌آید. در سال ۱۳۲۹ هـ.ش نیز برای نخستین‌بار نی را به ارکستر برد و با ارکستر رادیو ارتش اصفهان همکاری خود را آغاز کرد. وی ازجمله هنرمندانی بود که با برنامه «گلهای رادیو» و «تکنوازی»، سال‌ها همکاری داشت و نوای نی او، شور و حال مخصوصی به برنامه‌ها می‌دادکسایی همچنین با ارکسترهای متعدد رادیو به سرپرستی هنرمندانی چون ابوالحسن صبا، حسین یاحقی، حبیب‌الله بدیعی، محمد میرنقیبی، همایون خرم و دیگران به فعالیت خود در این زمینه ادامه داد. از سال ۱۳۴۶ هـ.ش ، فضای کاری کسایی ابعادی جهانی پیدا می‌کند و یک صفحه‌ دورو در مایه‌های شور و ماهور از نوازندگی نی او به همراه تنبک جهانگیر بهشتی توسط کمپانی C.B.S فرانسه ضبط و در سال ۱۳۵۴ هـ.ش در نقاط مختلف جهان پخش شد.

کسایی در دهه‌ ۶۰، به کشورهای آلمان، انگلستان، فرانسه و هلند سفر کرد و در چند برنامه رادیویی، به اجرای برنامه پرداخت. در سال ۱۳۶۹، تندیس او در گالری مفاخر هنری جهان در لندن نصب شدکسائی در ۱۳۷۰هـ.ش در جشنواره نی‌نوازان در تالار اندیشه شرکت کرد، فعالیت او دوباره رونق گرفت و در سال ۱۳۷۸ هـ.ش موفق به دریافت نشان درجه یک فرهنگ و هنر شد. در سال ۱۳۸۱هـ.ش ، به عنوان چهره ماندگار موسیقی انتخاب و تقدیر شد.

کسایی در سال ۱۳۷۵ هـ.ش به آمریکا و کانادا سفر کرده و در محافل شعر و موسیقی شرکت کرد. در سال ۱۳۷۶ هم با تلاش محمدرضا لطفی، انجمن دوستداران موسیقی ایرانی واشنگتن، مجلس گرامیداشتی برای کسائی بر پا داشت.

این هنرمند برجسته در اصفهان درگذشت و طبق وصیتش، کنار استاد تاج اصفهانی، به خاک سپرده شد.

از کارهای اخیر حسن کسایی، می‌توان به آلبوم «دختر گلفروش» با تنظیم مهرداد یزدانی و آواز علی جهاندار و گفت‌وگوی «نی و تار» که حاصل همنوازی وی با شهرام میرجلالی است، اشاره کرد.

زنده‌یاد پرویز یاحقی ـ آهنگساز و ویولن نواز معاصر او را «استاد فرزانه تاریخ موسیقی جهان» نامیده است .

حسین دهلوی ـ موسیقیدان و آهنگساز معاصر می‌گوید: «آن چه مولوی درباره « نی» سروده، در نی کسایی به واقعیت پیوسته‌ است»

هوشنگ ابتهاج درباره وی سروده است«شکایت شب هجران که می‌تواند گفت / حکایت دل ما با نی کسایی کن‌»

فریدون توللی نیز گفته‌ است: « در نغمه اگر جلوه کند راز خدایی/ هم ساز عبادی خوش و هم نای کسایی