به مناسبت یکم آبان ماه روز بزرگداشت ابوالفضل بیهقی

تاریخ بیهقی گرچه تاریخی ناتمام ماند و مانده اما ناتمامیت آن گواهی روانگی و جاری بودن مفهومی است به نام راستی‌نگاری و انصاف‌ورزی. بن مایه ستبر و سترگ ابوالفضل بیهقی از «دیدارِ» او با روندِ رخدادهای زمانه‌اش از یک سو و نشر به‌گزین، ویژه و الگووار او در ادامۀ مکتب زنده داشتِ زبان فارسی فردوسی […]

تاریخ بیهقی گرچه تاریخی ناتمام ماند و مانده اما ناتمامیت آن گواهی روانگی و جاری بودن مفهومی است به نام راستی‌نگاری و انصاف‌ورزی.
بن مایه ستبر و سترگ ابوالفضل بیهقی از «دیدارِ» او با روندِ رخدادهای زمانه‌اش از یک سو و نشر به‌گزین، ویژه و الگووار او در ادامۀ مکتب زنده داشتِ زبان فارسی فردوسی بزرگ از دیگر سو، ماندگار یادگاری به جای گذاشته است که هم‌چون سنگِ محکی خارا، همچنان سنجشگر پارسی‌نویسی اکنون است؛ چه در «ماده» و چه در «صورت».
به خامۀ توانمندی چون اوست که تصویرِ مواجهه مادر با مرگ فرزند در «باشگونگی» دیگر، به بالایی و والایی بر می‌کشد و زجر و ناله، خود را در ترسیم، تعریف و تفسیر حماسه جای می‌نهد.
سرگذشت غم‌انگیز از دست رفتِ بخش بزرگی از تاریخ بیهقی که نزدیک به سی مجلد بوده خسرانی جبران‌ناپذیر است. فرود بومِ نافرخند‌گی نه تنها بر ویرانۀ «اثر» که صاحب اثر را نیز بی‌نصیب نساخته است؛ چرا که سرنوشت هر دو در هالۀ ناتمامی و ناشناختنی فرو می‌روند. بیهقی جامۀ مهاجرت به تن می‌کند و رحل اقامت در غزنه می‌افکند و در همان‌جا دیده در نقاب خاک می‌کشد اما چندی بعد بر اثر ویرانی غزنه در پی حمله‌ای جنگی، مزار او نیز به گمنامی ابدی می‌پیوندد. سزاست چنانکه امروز متن او را در قامتی پالوده و شالوده در دسترس علاقه‌مندان قرار داده‌ایم، دست به کار شویم و در شأن و مقام محتشم فاضل و ادیبی چون او بنایی یادمانی در زادگاه او بنا کنیم تا از رهگذر دیدار این مکان، «دیدارِ» دیگر بار تاریخ صادق و نثر واثق میسر شود.
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی روز اول آبان‌ماه، روز بزرگداشت ابوالفضل بیهقی را گرامی می‌دارد.