بررسی زمینه‌های همکاری‌های مشترک فرهنگی بین ایران و هند

تاریخ ایجاد : یکشنبه, ۲۴ مرداد ۱۳۹۵ دکتر دهگاهی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو با دکتر مهدی محقق، رئیس انجمن؛ حسین شاکری، قائم‌مقام انجمن و دکتر نادره جلالی، مدیر ارتباطات، بین‌الملل و امور استان‌های انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دیدار کرد. در این جلسه که روز شنبه ۲۳ مردادماه ۱۳۹۵ در انجمن […]

تاریخ ایجاد :

یکشنبه, ۲۴ مرداد ۱۳۹۵

IMG 0565

دکتر دهگاهی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو با دکتر مهدی محقق، رئیس انجمن؛ حسین شاکری، قائم‌مقام انجمن و دکتر نادره جلالی، مدیر ارتباطات، بین‌الملل و امور استان‌های انجمن آثار و مفاخر فرهنگی دیدار کرد.

در این جلسه که روز شنبه ۲۳ مردادماه ۱۳۹۵ در انجمن تشکیل شد، پیرامون جایگاه و اهمیت زبان و ادب فارسی در کشور هند و همکاری‌های فی‌مابین رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از جمله بزرگداشت پروفسور شریف حسین قاسمی بحث و تبادل نظر صورت گرفت.
دکتر مهدی محقق رئیس انجمن گفت: ارتباط ایران و هند، ارتباط دیرینه‌‌ای است و به هزاران سال پیش باز می‌گردد. ما مشترکات فراوانی با کشور هندوستان داشته و داریم. از کهن‌ترین و دورترین زمان‌ها که مشابهتی بین کتاب مقدس ایرانی اوستا و وداها و خصوصاً ریگ ودا موجود است و بعدها در طی زمان‌های مختلف ما می‌بینیم این ارتباط بین ایران و هند وجود داشته است.
ابوریحان بیرونی که کتاب تحقیق ماللهند را نوشته است، نخستین کسی است که ابتکار مطالعات مقایسه‌ای را داشت. وی در همان کتاب، فلسفه هندی را با فلسفه اسلامی و تصوف هندی را با تصوف اسلامی و نیز دستور زبان سانسکریت را با دستور زبان عربی مقایسه کرده است.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ادامه افزود: کتاب پاتنجلی را نیز ابوریحان بیرونی از زبان سانسکریت به عربی ترجمه کرد. داستان دو بت بامیان در بلخ (خنگ بت و سرخ بت )که این داستان را ابوریحان بیرونی به عربی ترجمه کرده و آن را «حدیث صنمی البامیان» نامیده است.
دکتر محقق با اشاره به اینکه بعدها در دوره حکمرانان مغول کتاب‌هایی مثل اوپانیشاد، رامایانا، مها‌بهاراتا نوشته شد که نشان دهنده این ارتباط فرهنگی میان ایران و هند بوده است،گفت: هنوز هم این ارتباط برقرار است و اکنون نیز به همت اساتیدی همچون مرحوم پروفسور حسن عابدی، پروفسور نذیر احمد که ما در انجمن برای آنان بزرگداشت گرفته‌ایم و یا خانم دکتر آزرمیدخت صفوی و پروفسور اظهر دهلوی که از شاگردان خود من هستند چراغ زبان فارسی در هند روشن نگاه داشته شده است. پروفسور شریف حسین قاسمی نیز در زمره همین اساتید مطرح و شناخته شده زبان و ادب فارسی هستند.
حسین شاکری قائم مقام انجمن با اشاره به خدمات ارزنده هندی‌ها به زبان و ادب فارسی گفت: انجمن آثارومفاخر فرهنگی در شهریورماه مراسم بزرگداشت یکی از اساتید فرهیخته هندی که در راه گسترش زبان و ادب فارسی در هند نقش و سهم به سزایی داشته و دارد یعنی پروفسور شریف حسین قاسمی را در برنامه کاری خود دارد. در واقع شروع این کار را با زحمتی که برای دکتر علی دهگاهی کلید زدیم، آغاز کردیم. ایشان هم بزرگواری کردند و مقالاتی را از آن جا آماده کرده و به انجمن فرستادند.
قائم‌مقام انجمن تصریح کرد: ما با استفاده از فرصتی که آقای دکتر دهگاهی ایران تشریف داشتند، از ایشان دعوت کردیم تا در محضر استاد دکتر محقق در خدمتشان باشیم و راجع به نحوه برگزاری بزرگداشت پروفسور شریف حسین قاسمی و همکاری‌‌های فی مابین رایزنی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و انجمن به بحث و بررسی و تعامل نظر بپردازیم. سعی ما در تهیه و تدوین زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی پروفسور شریف حسین قاسمی بر این است از مقالاتی استفاده کنیم که تاکنون در جای دیگری چاپ نشده باشد و همچنین از تعدادی مقالات تألیفی خود استاد بهره بگیریم.
حسین شاکری افزود: تفاهم‌نامه‌ای در جهت همکاری‌های مشترک فی مابین ازجمله برگزاری سمینارها، چاپ متون خطی بزودی آماده و امضا خواهد شد .
دکتر نادره جلالی مدیر ارتباطات، بین‌الملل و امور استان‌های انجمن گفت:  پیوندهای فرهنگی بین دو کشور همسایه ایران  و هند که از گذشته‌های دور وجود داشت در این مدت گسترش و رشد همه جانبه پیدا کرد و به یک رابطه قوی و محکم و دامنه‌دار زبانی و ادبی و فکری منجر شد که تجلی آن در صدها آثار نفیس و گران‌بهای زبان فارسی به چشم می‌خورد. در دورۀ گورکانیان هند که مقارن با عصر صفویه است،زبان و ادب فارسی در هند به دنبال مهاجرت ادبا،شعرا و علما رونق تازه‌‌ای گرفت زیرا  اکبر، پادشاه گورکانی هند علم‌پرور و از حامیان ادبا،شعرا و دانشمندان بود. در این دوره از کتب هر دو کشور تاریخ و شعر و عرفان و فلسفه و دین و لغت و دستور زبان و انشا و صنایع علمی و عروضی و تذکره‌های مختلف و ملفوظات و تراجم بوجود آمد. بنابراین از روزگاران گذشته زبان فارسی در هند جایگاه ویژ‌ه‌ای داشته و اساتید و محققان هندی به زبان فارسی خدمت کرده‌اند و امروز هم کسانی مانند پروفسور عبدالودود اظهر دهلوی، پروفسور آزرمیدخت صفوی، دکتر اختر مهدی و دکتر علیم اشرف خان خدمات ارزنده‌ای به زبان فارسی کرده‌اند و همچنان تلاش می‌کنند که این زبان را زنده نگه دارند.
از آنجا که یکی از اهداف انجمن تکریم و پاسداشت ایران‌شناسانی است که سهمی به سزا در گسترش زبان و ادب فارسی و معرفی فرهنگ و تمدن ایران اسلامی داشته‌اند، لذا خوشبختانه ما در انجمن از زحمات و تلاش این اساتید فرهیخته هندی که واقعاً چراغ زبان فارسی را علی‌رغم تمام فراز و نشیب‌ها همچنان روشن نگه داشته‌اند، تقدیر به عمل آورده‌ایم و این بار نیز مراسم بزرگداشت یکی دیگر از این اساتید فرزانه و نامدار یعنی پروفسور شریف حسین قاسمی را در شهریور ماه داریم.
مدیر ارتباطات، بین‌الملل و امور استان‌های انجمن در ادامه افزود: به اعتقاد من این امر خود باعث تشویق و دلگرمی این اساتید هندی خواهد بود تا با شور و اشتیاق بیشتر در این راه تلاش کنند.
دکتر دهگاهی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو گفت: دکتر آزرمیدخت صفوی و اظهر دهلوی جز نسلی هستند که بازنشسته شدند و نسل درخشان استادان زبان فارسی که اغلب هم تعلیم دیده و آموزش دیده ایران هستند. افرادی که الان در دانشگاه هند در دپارتمان‌ها تدریس زبان فارسی می‌کنند غیر از دهلی و دو سه دانشگاه مهم ماند جواهر لعل نهرو دانشگاه دهلی  و دانشگاه جامعه ملیه اسلامیه که این‌ها چون ارتباط‌ بیشتری با خانه فرهنگ دارند، تسلط‌شان در گویش زبان فارسی خوب است.
وی افزود: ۳۷ بخش در دانشگاه‌های هند فعال هستند که یک پایگاه مهم در جهان برای زبان فارسی است و در کمتر کشوری این وضعیت را داریم. استاد شریف حسین قاسمی هم از آن نسل استادان باسواد هندوستان است که قرار است این بزرگداشت برای وی گرفته شود.

گزارش تصویری