ایران‌شناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشم‌انداز فردا

به همت جمعی از پژوهشگران ایرانی و فرانسوی و با مشارکت نهادهای علمی در ایران و فرانسه، نخستین کنفرانس «ایران‌شناسی در فرانسه» نیمه اسفندماه جاری در پاریس برگزار می‌شود.

ایران‌شناسی در فرانسه، همراه با سایر گرایش‌های شرق‌شناسی، قدمتی دیرینه دارد. توجه به میراث غنی و دیرپای فرهنگی ـ تمدنی ایران در قالب فعالیت‌های باستان‌شناسی، شناخت ریشه‌های زبان‌های باستانی و خط‌های کهن ایرانی، و نیز مطالعه زبان فارسی، تصحیح و انتشار متون کهن، از مهم‌ترین عرصه‌های مورد علاقه‌ی ایران شناسان فرانسوی به ویژه در قرن نوزدهم بود. این مسیر با انعقاد قراردادهای رسمی میان نهادها و مؤسسات علمی فرانسوی با دولت ایران، طی سده‌های نوزدهم و بیستم بصورت گسترده‌ای ادامه یافت. هرچند که مناسبات و تبادلات فرهنگی در دوره‌هایی با فراز و فرود همراه بود اما با نگاهی گذرا به فعالیت‌های ایران شناسان فرانسوی، می‌توان دریافت که در هیچ مقطعی مطالعات ایران شناسی در فرانسه تعطیل نشده است لیکن اطلاع دقیقی از مجموعه‌ی این فعالیت‌ها در ایران وجود ندارد؛ حال آنکه، پژوهشگران و علاقه‌مندان بسیاری در ایران، جویای نتایج چنین پژوهش‌هایی هستند. در خلال سال‌های ۱۳۷۷ / ۱۹۹۸ تا ۱۳۸۳ / ۲۰۰۵ سطح ارتباط فرهنگی میان پژوهشگران ایرانی و ایران شناسان فرانسوی ارتقا یافت و طی آمد و شد برخی از استادان و پژوهشگران، گفتگوهای کوتاهی در نشریات آن روز، مشتمل بر زندگی و فعالیت‌های علمی آنها در ایران منتشر شد اما این اقدامات هرگز به صورت منظم و پایدار تداوم نیافت.
برگزاری یک نشست مشترک با حضور تعدادی از ایران شناسان معاصر فرانسوی و استادان و پژوهشگران ایرانی، می‌تواند به شناخت دوسویه از فعالیت‌ها و پژوهش‌های انجام شده طی چند دهه‌ی اخیر کمک شایان توجهی کند. شاید بتوان گفت اطلاع ایران شناسان فرانسوی از تلاش‌های علمی پژوهشگران ایرانی در عرصه‌هایی نظیر تاریخ، باستان شناسی، فلسفه و الهیات، زبان شناسی، هنر، مردم شناسی، زبان و ادبیات فارسی و نظایر آن به همان میزان اندک است که اطلاع ایرانیان از برخی کارهای تازه نشر یافته یا پژوهش‌های منتشر نشده توسط ایران شناسان فرانسوی که در این سال‌ها به زبان فرانسه انجام شده است. در واقع می‌توان گفت مجموعه ارتباطات دوسویه در دهه‌های اخیر بیشتر مبتنی بر تلاش‌های فردی و مناسبات شخصی بوده در حالی که این موضوع می‌تواند توسط دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی در دو کشور ایران و فرانسه، بیش از پیش تقویت شود.
با هدف پرکردن بخشی از خلاءهای مورد اشاره از طریق افزایش مجموعه تعاملات علمی و ارتباطات فرهنگی فی مابین نهادها و سازمان‌های علمی، پژوهشی و دانشگاهی ایران و فرانسه، در مرحله نخست برگزاری کنفرانس «ایران شناسی در فرانسه؛ تجربه دیروز و چشم انداز فردا» طراحی شده است. بر این اساس ارائه مقالاتی منتخب از استادان و پژوهشگران ایرانی در نقد و بررسی فعالیت‌های ایران شناسان فرانسوی از یک سو و همچنین ارائه مقاله و سخنرانی از سوی ایران شناسان فرانسوی با محوریت فعالیت‌های جاری ایران شناسی در فرانسه و چشم‌انداز آن، اهم برنامه‌های این کنفرانس است، همچنین انجام گفتگو و رایزنی‌های علمی در حاشیه نشست، بازدید از مراکز مهم دانشگاهی، پژوهشی و فرهنگی ـ تمدنی کشور فرانسه از جمله برنامه‌های جنبی این کنفرانس برای مدعوین ایرانی است.
محورهای کنفرانس:
مطالعات تاریخ ایران از روزگار باستان تا دوره معاصر
پژوهش‌های باستان شناسیِ جهان ایرانی (ایران فرهنگی)
مطالعات زبان و ادبیات فارسی و ادبیات عامیانه
پژوهش‌های حوزه زبان‌ها و خطوط باستانی ایران
پژوهش‌های حوزه زبان شناسی و گویش های محلی
بررسی‌های جامعه شناسی و انسان شناسی فرهنگی در ایران
تحقیقات فلسفی، الهیات و مطالعات اسلامی
پژوهش‌های حوزه آداب و رسوم اقوام ایرانی
پژوهش‌های حوزه معماری و هنرهای تجسمی ایران
پژوهش‌های موسیقی و سایر هنرهای ایرانی
برگزارکنندگان:
مؤسسه ارتباطات علمی ـ فرهنگی ایران و فرانسه
مؤسسه تبادلات فرهنگی ایران و فرانسه
رایزنی علمی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شینگن
پژوهشکده مطالعات فرهنگی روایت
مؤسسه فرهنگی نگارستان اندیشه نو
مشارکت کنندگان
انجمن ایرانی تاریخ
دانشگاه بین المللی امام خمینی
انجمن ایرانی زبان و ادبیات فرانسه
معاونت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی
کمیته علمی همایش
دکتر مهدی محقق (استاد بازنشسته دانشگاه تهران و رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی)
دکتر ژاله آموزگار (استاد بازنشسته گروه فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه تهران)
دکتر ناصر تکمیل همایون (استاد بازنشسته پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
دکتر مصطفی عاصی (رئیس انجمن زبان شناسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)
دکتر حمیدرضا شعیری (عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس)
دکتر هایده لاله (عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه تهران)
دکترحسین بیک باغبان (استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استراسبورگ فرانسه)
دکتر ایرج نیک سرشت (عضو هیئت علمی پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران)
دکتر محمدرحیم احمدی (عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه الزهراء)
دکتر سعید جازاری (عضو هیئت علمی دانشگاه کاتولیک پاریس)
دکتر نوید اعطار شرقی (عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی)
دکتر طهمورث ساجدی صبا (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)
اعضای فرانسوی هیئت علمی همایش:
پروفسور هنری دوفوشه کور (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن و رئیس سابق انجمن ایران شناسی فرانسه)
پروفسور یان ریچارد (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن و رئیس سابق انجمن ایران شناسی فرانسه)
پروفسور پی یر لوری (استاد بازنشسته دانشگاه سوربن در فلسفه و مطالعات اسلامی)
پروفسور رمی بوشارلا (باستان شناس و رئیس سابق انجمن ایران شناسی فرانسه)
پروفسور کریستین ژامبه (استاد اسلام شناسی و فلسفه اسلامی و زبان فارسی)
پروفسور برنارد اورکاد (متخصص تاریخ و جغرافیای ایران)
پروفسور کریستین برومبرژه (استاد انسان شناسی و متخصص فرهنگ و زبان گیلانی)
پروفسور کریستف بالایی (استاد زبان و ادبیات فارسی و متخصص ادبیات معاصر ایران)
پروفسور سابرینا مرون (استاد مرکز ملی تحقیقات علمی CNRS)
زبان همایش:
مقالات به زبان فرانسه و فارسی ارائه می شود و مقالاتی فارسی از استادان ایرانی، توسط مترجم هم زمان، به زبان فرانسه ترجمه خواهد شد.
محل برگزاری:
پاریس ـ دانشگاه سوربن (نوول)
تقویم اجرایی همایش:
مهلت ارسال چکیده مقاله: ۲۰ دی ماه
مهلت ارسال اصل مقالات (به منظور داوری، اصلاح احتمالی و ترجمه به فرانسه): ۲۰ بهمن ماه
مهلت ثبت نام در همایش (برنامه سفر): ۳۰ دی ماه
شرایط ثبت نام و شرکت در برنامه
– ثبت نام در همایش، ارائه مقاله (بدون حضور در برنامه)
کسانی که تمایل دارند با ارائه چکیده مقاله یا اصل مقاله در این همایش شرکت کنند لیکن امکان حضور در برنامه (سفر فرانسه) را ندارند، می بایست چکیده مقاله یا اصل مقاله خود را به همراه رزومه خود به نشانی دبیرخانه در تهران ارسال کنند. در صورتی که چکیده یا مقاله در پروسه داوری، حائز شرایط چاپ در مجموعه مقالات همایش شود، پس از اعلام دبیرخانه و به منظور انتشار متن فارسی و خلاصه ی فرانسه، بایستی به ترتیب بابت انتشار چکیده مقاله یک میلیون ریال و انتشار اصل مقاله مبلغ سه میلیون ریال (بابت هزینه داوری، ترجمه و چاپ) پرداخت نمایند.
-ثبت نام در همایش و حضور در برنامه سفر فرانسه (با ارائه چکیده یا اصل مقاله)
افرادی که تمایل دارند با ارائه مقاله در برنامه سفر فرانسه شرکت کرده و در نشست های این کنفرانس حضور یابند لازم است چکیده یا اصل مقاله خود را به همراه رزومه به دبیرخانه ارسال نمایند. در صورتی که مقاله ایشان مورد تأیید داوران قرار گیرد، صرفا هزینه های سفر را پرداخت خواهند کرد و هزینه ی مستقلی بابت ترجمه و چاپ مقاله نمی پردازند.
-ثبت نام در همایش و حضور در برنامه سفر فرانسه (بدون ارائه چکیده یا اصل مقاله)
کسانی که تمایل دارند در این همایش حضور داشته باشند لیکن مقاله ای ارائه نمی کنند لازم است برای ثبت نام در برنامه سفر، رزومه خود را به دبیرخانه همایش ارسال کنند. این افراد بایستی هزینه سفر (شامل یک هفته اقامت در پاریس) را پرداخت کنند. شایان ذکر است، دبیرخانه از ثبت نام افرادی که از حیث رشته تحصیلی یا فعالیت حرفه ای ارتباطی با موضوع همایش ندارند، معذور است.
هزینه ی سفر و شرکت در همایش (هزینه تقریبی سفر ۶ میلیون تومان است)
۱. هفت شب اقامت همراه با صبحانه در سوئیت های دونفره هتل adagio la defense
۲. گشت شهری و موزه ها همراه با وسایل نقلیه اختصاصی و راهنما
۳. شرکت در همایش و استفاده از مترجم هم زمان (برای ارائه مقاله یا استماع سایر مقالات)
۴. هزینه پرواز (رفت و برگشت با پرواز مستقیم شرکت هواپیمایی ایران ایر)
۵. هزینه بیمه که توسط یک شرکت بیمه گذار فرانسوی انجام می شود
۶. چاپ چکیده / اصل مقاله پذیرفته شده در همایش
۷. ارائه گواهی معتبر شرکت در همایش / ارائه مقاله
نشانی دبیرخانه:
تهران، خیابان انقلاب اسلامی، خیابان ۱۶ آذر، کوچه ادوارد براون، شماره ۱۲ ـ تلفکس: ۶۶۴۳۵۴۲۳
سایت: www. rics.ir  ایمیل: info@rics.ir